ചെടികളുടെ തണ്ടും വേരും ആവശ്യാനുസരണം മുറിച്ചുമാറ്റല് (പ്രൂണിങ്) പ്രധാന പരിചരണമുറയാണ്. ചെടികൾ ശരിയായ ആകൃതിയിൽ വളരുക, കേടുവന്ന ഭാഗങ്ങൾ നീക്കം ചെയ്യുക, വളർച്ചയും ഉൽപാദനവും വർധിപ്പിക്കുക, വലുപ്പം കുറച്ച് വിളവെടുപ്പ് സുഗമമാക്കുക, വൃക്ഷത്തലപ്പിനു പ്രത്യേക രൂപം നൽകുക എന്നിവയാണ് ഉദ്ദേശ്യം.
എല്ലാ സസ്യങ്ങൾക്കും കൊമ്പുമുറിക്കൽ നന്നല്ല. കൊമ്പുകൾ മുറിച്ചുമാറ്റുമ്പോൾ ശക്തമായ പുതുമുളകളും പൂക്കളും കായ്കളും ഉണ്ടാകുന്നു. ചില കാലങ്ങളിൽ മരങ്ങളുടെയും കുറ്റിച്ചെടികളുടെയും ഇലകളും കൊമ്പുകളും സ്വയം പൊഴിയുന്നതും ഒരുതരത്തിൽ കൊമ്പുമുറിക്കലാണ്. ഒാരോ ചെടിക്കും ഒരു തായ്ത്തടിയും ശാഖകളും ഉപശാഖകളും ചെറുചില്ലകളും ഉണ്ടാവും. ചില്ലകളിൽ പൂക്കളും കായ്കളും ഉണ്ടാവും. ചുരുക്കം ചില മരങ്ങളിൽ തായ്ത്തടിയിലും ശാഖകളിലും പൂക്കളും കായ്കളും ഉണ്ടാകാം. ചെടികൾ മുകളിലേക്കു വളരുന്തോറും ശാഖകളും ചില്ലകളും നേർത്ത് പൂക്കളും കായ്കളും ചെറുതാവുന്നു. തീരെ നേർത്ത ശാഖകളിൽ ഇവയൊന്നും ഉണ്ടാകാറില്ല. അവ ചെടിക്ക് ഒരു ബാധ്യതയാണ്. എങ്കിലും അവ പ്രകാശസംശ്ലേഷണത്തിൽ നല്ല പങ്കു വഹിക്കുന്നുണ്ട്. തുടർന്ന് അവ ഉണങ്ങി നശിക്കുകയോ പൊഴിയുകയോ ചെയ്യും. ഉപയോഗമില്ലാത്ത ഇത്തരം ശാഖകള്‍ യഥാസമയം മുറിച്ചുമാറ്റിയാൽ ചുവട്ടിൽനിന്നു കരുത്തേറിയ പുതുമുളകളും പൂക്കളും കായ്കളും ഉണ്ടാവും.
നിത്യഹരിത സസ്യങ്ങൾ രൂപഭംഗിക്കു കൊമ്പുമുറിക്കൽ ആവശ്യമാണ്. പൂമരങ്ങളുടെ കൊമ്പുമുറിക്കല്‍ പൂക്കുന്നതിന് തടസമാകും. എന്നാൽ പേര, മാതളം, റമ്പൂട്ടാൻ എന്നിവയ്ക്കു കൊമ്പുമുറിക്കൽ പൂക്കാനും കായ്ക്കാനും നല്ലതാണ്. റബർ, ആൽ, നെല്ലി മുതലായ മരങ്ങളുടെ ഇലകൾ സ്വയം പൊഴിയുന്നതോടൊപ്പം പുതിയ ഇലകളും പൂക്കളും ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. ഇത്തരം മരങ്ങളുടെ കൊമ്പുകൾ മുറിക്കാറില്ല.
ചെടികളുടെ പ്രൂണിങ്ങിന് നല്ല പരിചയം വേണം. മാവ്, പ്ലാവ്, ആഞ്ഞിലി, ശീമപ്ലാവ്, സപ്പോട്ട, ജാതി, ഗ്രാമ്പു മുതലായവയുെട കൊമ്പുകൾ മുറിച്ചുമാറ്റാറില്ല. എന്നാൽ കറുവപ്പട്ട, തേയില എന്നിവയിലും ചില പഴച്ചെടികളിലും പൂച്ചെടികളിലും കൊമ്പു മുറിക്കാറുണ്ട്. അയൽസംസ്ഥാനങ്ങളിൽ തിങ്ങിവളരുന്ന മാവിന്റെ ഉളളിലേക്ക് സൂര്യപ്രകാശം കടക്കുന്നതിനുവേണ്ടി കൊമ്പു മുറിക്കാറുണ്ട്.
അലങ്കാരച്ചെടികളുടെ കൊമ്പുകൾ ആവശ്യാനുസരണം മുറിച്ചുമാറ്റാം. എങ്കിലും പനിനീർച്ചെടികളുടെ കൊമ്പുകള്‍ ഏറെ കരുതലോടെ കൈകാര്യം ചെയ്യണം. ചട്ടിയിലും തറയിലും വളരുന്ന, പ്രായമായ ചെടികളുടെ കൊമ്പുകൾ മുറിച്ചുമാറ്റാം. ചെടികളുടെ വലുപ്പം കണക്കാക്കി മൂന്നുരീതിയിൽ കൊമ്പുമുറിക്കാം.
കടുംവെട്ട് (Hard Pruning): രണ്ടുമൂന്നു വർഷത്തിലൊരിക്കൽ മാത്രം നടത്താവുന്ന രീതി. ചട്ടിയിലും തറയിലും വളരുന്ന ചെടികളുടെ മുഴുത്ത കമ്പുകൾ തറനിരപ്പില്‍ ഒട്ടുഭാഗത്തുനിന്നു 15 സെ.മീ വരെ ഉയരത്തിൽ 45 ഡിഗ്രി ചരിച്ചുമുറിച്ച് മുറിപ്പാടുകളിൽ കുമിൾനാശിനികള്‍ കുഴമ്പുരൂപത്തിലാക്കി പുരട്ടണം. കൂട്ടത്തില്‍ ഒന്നോ രണ്ടോ തുള്ളി കീടനാശിനി കൂടി ചേർത്താൽ തണ്ടുതുരപ്പൻ പുഴുക്കളെ ചെറുക്കാം. ഉയര്‍ന്ന പ്രദേശങ്ങളിലും സമതലങ്ങളിലും വളരുന്ന ചെടികൾ ഇപ്രകാരം മുറിക്കാം. എന്നാൽ സമതലങ്ങളിൽ ചെടികൾ നശിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. 30 മുതൽ 60 ദിവസങ്ങൾക്കുളളിൽ പൂവിടും.
ഇടത്തരം കൊമ്പുമുറിക്കൽ (Medium Pruning) ചെടികളുടെ വലുപ്പം കണക്കാക്കി 15 സെ.മീ മുതൽ 45 സെ.മീ വരെ ഉയരമുളള കൊമ്പുകള്‍ മുറിച്ചുമാറ്റിയാൽ ഇടത്തരം വലുപ്പമുളള ധാരാളം പൂക്കൾ ലഭിക്കും. ഒാഗസ്റ്റ്, സെപ്റ്റംബർ മാസങ്ങളിൽ കൊമ്പു മുറിക്കാം. തണ്ടുകൾ 45 ഡിഗ്രി ചരിച്ചു മുറിച്ച് മുറിപ്പാടുകളിൽ കുമിൾനാശിനികൾ കുഴമ്പുരൂപത്തിലാക്കി പുരട്ടണം. 45 ദിവസങ്ങൾക്കുളളിൽ പൂവിടും.
ലഘുവായി കൊമ്പുമുറിക്കൽ(Light Pruning): ചെടികളുടെ വലുപ്പം കണക്കാക്കി തറനിരപ്പില്‍നിന്നു 45 സെ.മീറ്ററിനു മുകളിൽ കൊമ്പുകള്‍ മുറിച്ചുമാറ്റുന്ന രീതിയാണിത്. മറ്റു പരിചരണമുറകളില്‍ മാറ്റമില്ല.
തീരെ കരുത്തു കുറഞ്ഞ ശോഷിച്ച കമ്പുകളിൽ പൂവുണ്ടാവുകയില്ല. അത്തരം കമ്പുകൾ ചെടിക്ക് ബാധ്യതയാണ്. അവയെ നീക്കം ചെയ്യുന്ന രീതിയാണ് ഉപരിതല വെട്ട് (Clipping). തണ്ടിന്റെ നീളം, മുറിക്കുന്ന കാലം, ഇനം, പൂക്കളുടെ നിറം എന്നിവ കണക്കാക്കി പൂവിടുന്ന സമയത്തിലും വ്യത്യാസമുണ്ടാവും. മുറിക്കുമ്പോൾ തണ്ടുകള്‍ക്ക് ക്ഷതം സംഭവിച്ചാൽ അവ ഉണങ്ങി നശിക്കും. അതിനാൽ മൂർച്ചയേറിയ കത്രിക ഉപയോഗിച്ച് ഒറ്റവെട്ടിൽ മുറിച്ചു മാറ്റണം. മുറിപ്പാടുകളിൽ കൃമി, കീടനാശിനികൾ പുരട്ടണം. തുടർച്ചയായ മഴക്കാലങ്ങളിൽ കൊമ്പുമുറിക്കൽ ഒഴിവാക്കുക.
ചിലയിനം വള്ളിച്ചെടികളുടെയും കൊമ്പുമുറിക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിൽ വീട്ടുവളപ്പുകളിലും ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിലും മുന്തിരി, കിവി മുതലായ പഴച്ചെടികൾ കൗതുകത്തിനുവേണ്ടി വളർത്താറുണ്ട്. പന്തലിലും കെട്ടുകമ്പികളിലും വളർത്തുന്ന ഇവയുടെ ഇലകൾ കൊഴിഞ്ഞുതുടങ്ങുമ്പോൾ മുറിച്ചുമാറ്റാം. നവംബർ, ഡിസംബർ മാസങ്ങളില്‍ പ്രധാന വള്ളികളും രണ്ടുമൂന്ന് പാർശ്വവള്ളികളും നിലനിർത്തി ബാക്കിയുളള നേർത്ത വള്ളികള്‍ മൂറിച്ചുമാറ്റണം. മുറിപ്പാടുകളിൽ കുമിൾ, കീടനാശിനികൾ പുരട്ടണം.
വിലാസം: പ്രഫസർ,
ഹോർട്ടി കൾച്ചർ (റിട്ട.) കേരള കാർഷിക സർവകലാശാല
