Indian Politics 2018 And After

രാഹുൽ പറഞ്ഞു: കസേര തെറിക്കും, സംശയം വേണ്ട; ഉൾക്കിടിലമായി മധ്യപ്രദേശ്, രാജസ്ഥാൻ

പാതിരാത്രിയിലാണു കമൽനാഥിനെ മധ്യപ്രദേശ് മുഖ്യമന്ത്രിയാക്കാനുള്ള തീരുമാനമെത്തുന്നത്. നിയമസഭാകക്ഷി യോഗത്തിൽ ഭൂരിപക്ഷം എംഎൽഎമാരും കമൽനാഥിനു പിന്തുണയറിയിച്ചു. ഉപമുഖ്യമന്ത്രി സ്ഥാനം വാഗ്ദാനം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും സിന്ധ്യ സ്വീകരിച്ചില്ല.  6 മാസത്തിനുള്ളിൽ എംഎൽഎയാകേണ്ടതിനാൽ ചിന്ത്വാഡ എംപി സ്ഥാനം രാജിവച്ച കമൽനാഥ് ചിന്ത്വാഡ നിയമസഭാ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിനെ നേരിടുകയാണ്. നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസ് ഏറ്റവുമധികം ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ (20,742) ജയിച്ച മണ്ഡലമാണ് ചിന്ത്വാഡ. പതിനേഴാം ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനൊപ്പമായിരുന്നു ഇവിടെ ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പ്.

മുഖ്യമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്കു രാജസ്ഥാനിൽ സച്ചിനും മധ്യപ്രദേശിൽ സിന്ധ്യയും തുടക്കത്തിലേ രാഹുലിന്റെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ, ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കാനിരിക്കെ, ഹിന്ദി ഹൃദയഭൂമിയിലെ അനുകൂല സാഹചര്യം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കാൻ പരിചയസമ്പന്നർക്ക് അവസരം നൽകുന്നതാണ് ഉചിതമെന്ന ദേശീയ നേതാക്കളുടെ നിർദേശം അദ്ദേഹം ചെവിക്കൊള്ളുകയായിരുന്നു. മുഖ്യമന്ത്രിപദവി അനന്തമായി ആഗ്രഹിക്കരുതെന്നും ഭാവിയിൽ മുഖ്യമന്ത്രിക്കസേരയ്ക്ക് അർഹത സച്ചിനും സിന്ധ്യയ്ക്കുമാണെന്നും രാഹുൽ തീർത്തുപറഞ്ഞിട്ടുമുണ്ട്. കമൽനാഥിനും ഗെലോട്ടിനും ഈ ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നിർണായകമാകുന്നതും അതുകൊണ്ടാണ്. തിരിച്ചടിയേറ്റാൽ സ്ഥാനം വരെ തെറിച്ചേക്കാം.

ഛത്തീസ്ഗഢിൽ കൃത്യമായ ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ ജയിച്ചെങ്കിലും അവിടെയും മുഖ്യമന്ത്രിസ്ഥാനത്തേക്ക് തർക്കമുണ്ടായിരുന്നു. പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് ടി.എസ്. സിങ്ദേവ്, പിസിസി അധ്യക്ഷൻ ഭൂപേഷ് ഭാഗൽ, മുതിർന്ന നേതാക്കളായ താമ്രധ്വജ സാഹു, ചരൺദാസ് മഹന്ത് എന്നിവർ തമ്മിലായിരുന്നു മൽസരം. ഭൂരിപക്ഷം എംഎൽഎമാരുടെയും പിന്തുണയുള്ള ഭൂപേഷ് ഭാഗലിനായിരുന്നു പക്ഷേ നറുക്കുവീണത്.

തെലങ്കാനയിലെ ‘പിരിച്ചുവിടൽ’ തന്ത്രം

2019 ജൂണിലാണു കാലാവധി അവസാനിക്കുകയെങ്കിലും  തെലങ്കാനയിലെ ആദ്യ നിയമസഭ മുഖ്യമന്ത്രി കെ. ചന്ദ്രശേഖര റാവു പിരിച്ചുവിടുന്നത് 2018 സെപ്റ്റംബറിലാണ്. തിരഞ്ഞെടുപ്പു നേരത്തേയാക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയായിരുന്നു റാവുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള തെലങ്കാന രാഷ്ട്രസമിതി (ടിആർഎസ്) സർക്കാരിന്റെ തീരുമാനം. നേരത്തേ നടത്തിയാൽ ബുദ്ധിമുട്ടില്ലാതെ ജയിച്ചുകയറാമെന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിലയിരുത്തൽ വിജയം കാണുകയും ചെയ്തു. ഡിസംബറിൽ നടന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഐക്യപ്രതിപക്ഷ നിരയെ (മഹാകൂടമി) മലർത്തിയടിച്ച ടിആർഎസ് മൂന്നിൽ രണ്ടു ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ കരുത്തു തെളിയിച്ചു. 119ൽ ടിആർഎസ് 88 സീറ്റ് നേടി. പ്രതിപക്ഷ നിര 21ൽ തകർന്നടിഞ്ഞു–കോൺഗ്രസ്: 19, ടിഡിപി: 2. അസദുദ്ദീൻ ഒവൈസിയുടെ എഐഎംഐഎയ്ക്ക് 7 സീറ്റ്. ബിജെപിക്കും ഓൾ ഇന്ത്യ ഫോർവേഡ് ബ്ലോക്കിനും ഓരോ സീറ്റ് വീതം. ഒരിടത്ത് സ്വതന്ത്രനും ജയിച്ചു.

അതിനിടെ, ആന്ധ്ര പ്രദേശിനു പ്രത്യേക സംസ്ഥാന പദവി നൽകണമെന്നുള്ള ആവശ്യം കേന്ദ്ര സർക്കാർ തള്ളിയതിനെ തുടർന്ന് 2018 മാർച്ചിൽ എൻ.ചന്ദ്രബാബു നായിഡുവിന്റെ ടിഡിപി എൻഡിഎയുമായുള്ള സഖ്യം ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്നു. 2019ലെ ലോക്സഭാ–നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ ഒറ്റയ്ക്കു മത്സരിക്കുന്ന ടിഡിപിക്കെതിരെ മുന്നില്‍ നിൽക്കുന്ന പാർട്ടികളിൽ ബിജെപിയുമുണ്ട്. ഏതുവിധേയനയും എൻഡിഎ അധികാരത്തിലെത്തുന്നത് തടയിടാൻ നിലവിൽ മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നത് നായിഡുവാണ്. 

അശാന്തിയുടെ കശ്മീർ രാഷ്ട്രീയം

2014ൽ കശ്‌മീർ തിരഞ്ഞെടുപ്പുഫലം വന്ന് 52–ാം ദിവസമാണു നിയമസഭയിൽ ഒന്നും രണ്ടും  സ്‌ഥാനത്തുള്ള പിഡിപിയും (28 സീറ്റ്) ബിജെപിയും (21 സീറ്റ്) തമ്മിൽ ധാരണയിലെത്തുന്നത്. മൂന്നു വർഷത്തിലേറെ സഖ്യം ചേർന്നു ഭരിച്ചതിനൊടുവിൽ ഇരുകൂട്ടരും വഴിപിരിഞ്ഞു. 2018 ജൂണിലായിരുന്നു അത്. പിന്നാലെ ഗവർണർ ഭരണവും ആറുമാസം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ഡിസംബറിൽ രാഷ്ട്രപതി ഭരണവും ഏർപ്പെടുത്തി. അതിനിടെ, 2016ൽ ഹിസ്ബുൽ മുജാഹിദീൻ നേതാവ് ബുർഹാൻ വാണി സുരക്ഷാസേനയുമായുണ്ടായ ഏറ്റുമുട്ടലിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടതിൽ പ്രതിഷേധിച്ചു നടത്തിയ നീണ്ട സമരത്തിനിടെ ജനങ്ങൾക്കു നേരെ സേനയുടെ അതിക്രമം ഉണ്ടായെന്നാരോപിച്ചു പിഡിപി നേതാവ് താരിഖ് ഹമീദ് ഖര എംപി സ്ഥാനം രാജിവച്ചു. തുടർന്നു വന്ന ഒഴിവിൽ ശ്രീനഗറിലേക്ക് ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടന്നു. അവിടെ ജയിച്ചത് നാഷനൽ കോൺഫറൻസിന്റെ ഫാറൂഖ് അബ്ദുല്ല.

2016ൽ അനന്ത്നാഗ് എംപി മെഹബൂബ മുഫ്തിയും രാജി വച്ചിരുന്നു. മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന പിതാവ് മുഫ്തി മുഹമ്മദ് സയീദിന്റെ മരണത്തെത്തുടർന്ന് നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കാനായിരുന്നു രാജി. അനന്ത്നാഗ് നിയമസഭാ സീറ്റിൽ മത്സരിച്ചു ജയിച്ച് അവർ ജമ്മു കശ്മീരിലെ ആദ്യ വനിതാ മുഖ്യമന്ത്രിയുമായി. എന്നാൽ ഭീകരാക്രമണ ഭീഷണിയും സുരക്ഷാ പ്രശ്നങ്ങളും കാരണം നീട്ടിവച്ച അനന്ത്നാഗ് ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പ് പിന്നീട് നടത്തിയില്ല. ഇത്തവണ അനന്ത്നാഗ് ലോക്സഭാ മണ്ഡലത്തിൽ മെഹബൂബയും മത്സരിക്കുന്നുണ്ട്. പാതിവഴിയിൽ കയ്യൊഴിഞ്ഞു പോയ ബിജെപിയോടുള്ള പ്രതികാരവുമുണ്ട് മെഹബൂബയുടെ മനസ്സില്‍.

വേർപിരിഞ്ഞതിങ്ങനെ...

കശ്‌മീരിലെ ഒരു മാസത്തെ വെടിനിർത്തൽ നീട്ടണമെന്ന പിഡിപിയുടെ ആവശ്യം കേന്ദ്രസർക്കാർ തള്ളിയതാണ് ഇരുകക്ഷികൾ തമ്മിലുള്ള ബന്ധം മോശമാക്കിയ ഒടുവിലത്തെ സംഭവം. പിഡിപി–ബിജെപി സഖ്യം അധികാരത്തിലേറിയതിനു പിന്നാലെയാണ് കശ്മീരിലെ വിഘടനവാദികളും സുരക്ഷാസേനയും തമ്മിലുള്ള ഏറ്റുമുട്ടലുകൾ ഏറ്റവും രൂക്ഷമായത്. കല്ലേറു ചെറുക്കാൻ യുവാവിനെ സൈനിക വാഹനത്തിനു മുന്നിൽ ആൾമറയാക്കിയ സംഭവം വ്യാപകമായി വിമർശിക്കപ്പെട്ടു. ക‌‌ഠ്‌വയിൽ ബാലികയെ പീഡിപ്പിച്ചു കൊന്ന സംഭവത്തിൽ പ്രതികൾക്ക് അനുകൂലമായി ബിജെപി മന്ത്രിമാർ നിലപാടെടുത്തതു ബന്ധം വഷളാക്കി. പ്രമുഖ മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ഷുജാത് ബുഖാരിയുടെയും ജവാൻ ഔറംഗസേബിന്റെയും കൊലപാതകങ്ങളുംതാഴ്‌വരയെ ഞെട്ടിച്ചു.

സായുധസേനാ പ്രത്യേകാധികാര നിയമം പിൻവലിക്കണമെന്ന പിഡിപി ആവശ്യം ബിജെപിയുടെ മുന്നിലുള്ള അഴിയാക്കുരുക്കായും തീർന്നു. ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് അടുക്കുന്നതിനിടെ പിഡിപി ബന്ധം ന്യായീകരിക്കാൻ കൂടുതൽ ബുദ്ധിമുട്ടുകയായിരുന്ന ബിജെപി അപ്രായോഗിക സഖ്യത്തെ ഒഴിവാക്കി കൈ കഴുകുകയായിരുന്നു. ഭരണസഖ്യത്തിൽനിന്നു ബിജെപി നാടകീയമായി പിൻമാറിയതോടെ ജമ്മു കശ്മീർ സർക്കാർ വീണു. മുഖ്യമന്ത്രി മെഹബൂബ മുഫ്‌തി രാജി നൽകി. സർക്കാരുണ്ടാക്കാനില്ലെന്നു മുഖ്യപ്രതിപക്ഷമായ നാഷനൽ കോൺഫറൻസ് അടക്കമുള്ള കക്ഷികളും വ്യക്തമാക്കി.

ജമ്മു–കശ്മീരിനു പ്രത്യേക അവകാശം നൽകുന്ന ഭരണഘടനാ വകുപ്പുപ്രകാരം നിയമസഭയുടെ കാലാവധി ആറുവർഷമാണ്. 1976ലെ 42–ാം ഭരണഘടനാ ഭേദഗതി പ്രകാരം നിയമസഭകളുടെ കാലാവധി ആറുവർഷമാക്കിയെങ്കിലും പിന്നീടു വീണ്ടും അഞ്ചുവർഷമാക്കി ഭേദഗതി ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ കശ്മീരിൽ രണ്ടാമത്തെ ഭേദഗതി അംഗീകരിച്ചില്ല. വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തണമെന്ന് വിവിധ പാർട്ടികൾ ആവശ്യപ്പെടുമ്പോഴും ഇതുവരെ തീരുമാനമായിട്ടില്ല.

ബിജെപി 282ൽ നിന്ന് 273ലേക്ക്

2014ൽ 282 സീറ്റിൽ ആരംഭിച്ച ബിജെപിയുടെ പടയോട്ടം 2018 അവസാനിച്ചപ്പോൾ എത്തിനിന്നത് നോമിനേറ്റഡ് അംഗങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ 273 സീറ്റിൽ. ബിജെപിക്ക് എങ്ങനെയാണ് സീറ്റുകൾ നഷ്ടമായത്?