‘എന്റെ നായകന്മാർ തോറ്റു പോകുന്നവർ’; സിബി പറഞ്ഞു,‘പാഠപുസ്തകമാണ് ആ തിരക്കഥ’; അവഗണിച്ചിട്ടും ഒന്നാമതെത്തിയ മോഹൻലാൽ ചിത്രം

കിരീടത്തില്‍ നീതിപാലകനാകാന്‍ ആഗ്രഹിച്ച സേതുമാധവന്‍ ക്രിമിനലാവുമ്പോള്‍ അമരത്തിലെ അച്ചൂട്ടി ജീവിതം മുഴുവന്‍ അനുഭവിച്ച ധര്‍മസങ്കടങ്ങള്‍ക്ക് പൂര്‍ണ്ണവിരാമമിട്ടു കൊണ്ട് കടലിന്റെ ആഴക്കയങ്ങളിലേക്ക് സ്വയം തുഴഞ്ഞ് മറയുകയാണ്. തനിയാവര്‍ത്തനത്തിലെ ബാലന്‍മാഷുടെ സ്ഥിതിയും സമാനം. ശുഭപര്യവസായിയായി മാത്രം നിലകൊള്ളുന്ന മലയാള വാണിജ്യ-മധ്യവര്‍ത്തി സിനിമയില്‍ ലോഹിയുടെ തിരക്കഥകള്‍ മാത്രം പരാജിതന്റെയും നഷ്ടപ്പെടുന്നവന്റെയും കഥ പറയുന്നു. അത് സാധാരണ പ്രേക്ഷകര്‍ക്ക് കൂടി സ്വീകാര്യമാവുന്നു എന്നിടത്താണ് ലോഹിതദാസ് പുലര്‍ത്തുന്ന മാധ്യമപരമായ സത്യസന്ധതയുടെ മികവ് തെളിയിക്കപ്പെടുന്നത്.

∙ എം.ടിക്കും പത്മരാജനും സമശീര്‍ഷന്‍

എം.ടി, പത്മരാജന്‍, അടൂര്‍, കെ.ജി.ജോര്‍ജ് എന്നിവരെ പോലെ വിശ്വസിനിമയുടെ സംസ്‌കാരവുമായി പരിചയപ്പെടാനോ അടുത്തിടപഴകാനോ ആഗോളതലത്തില്‍ ചലച്ചിത്രാഖ്യാനസമീപനങ്ങളില്‍ സംഭവിച്ച വികാസപരിണാമങ്ങള്‍ ഉൾക്കൊള്ളാനോ സാഹചര്യവശാല്‍ അവസരം സിദ്ധിച്ചയാളല്ല ലോഹിതദാസ്. അദ്ദേഹം ഒരു നാട്ടിന്‍പുറത്തുകാരന്റെ സാധാരണ വായനാനുഭവങ്ങളുടെയും നിരീക്ഷണങ്ങളുടെയും പിന്നെ സഹജവും സ്വതസിദ്ധവുമായ പ്രതിഭാവിലാസത്തിന്റെയും മാത്രം പിന്‍ബലത്തില്‍ സിനിമയെ സമീപിച്ച ഒരാളാണ്. എന്നിട്ടും പല ഘടകങ്ങളിലും ലോഹിതദാസ് തന്റെ പൂര്‍വസൂരികളെ അമ്പരപ്പിക്കുന്ന മികവുമായി തല ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിച്ചു നില്‍ക്കുന്നത് സൂക്ഷ്മവിശകലനത്തില്‍ കണ്ടെത്താന്‍ സാധിക്കും.

വിവിധ ജനുസിലുള്ള അന്‍പതിലധികം തിരക്കഥകള്‍ കുറഞ്ഞ കാലം കൊണ്ട് അദ്ദേഹം എഴുതി. അതില്‍ ഓരോന്നും ഏതെങ്കിലും ഘടകങ്ങളുടെ മികവ് കൊണ്ട് ശ്രദ്ധേയമാണ്. തീർത്തും പരാജിതമെന്ന് പറയാവുന്നവ താരതമ്യേന കുറവും. അപ്പോഴും ഏറ്റവും ആഴത്തിലുള്ള പഠനത്തിന് അര്‍ഹതയുളള പത്ത് സിനിമകളെങ്കിലും അക്കൂട്ടത്തിലുണ്ട്. അതില്‍ ഏറ്റവും പൂര്‍ണമെന്ന് ഉറപ്പിച്ച് പറയാവുന്ന ചിത്രമാണ് കിരീടം. കേരളത്തിലെ രണ്ട് മുഖ്യധാരാ ദിനപത്രങ്ങള്‍ മലയാള സിനിമാ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച പത്ത് സിനിമകള്‍ പ്രേക്ഷക പങ്കാളിത്തത്തോടെ തിരഞ്ഞെടുത്തപ്പോള്‍ അതില്‍ പ്രഥമഗണനീയമായത് കിരീടമായിരുന്നു. ഭരതവും തനിയാവര്‍ത്തനവും ഉള്‍പ്പെടെ ലോഹിയുടെ മൂന്ന് സിനിമകള്‍ ആ പട്ടികയില്‍ ഇടം നേടുകയും ചെയ്തു.

ചലച്ചിത്രപണ്ഡിതന്‍മാര്‍ മൗനം പാലിച്ചാലും ചില സത്യങ്ങള്‍ സത്യമല്ലാതാവുന്നില്ല. യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ മലയാള സിനിമാ ചരിത്രത്തില്‍ അര്‍ഹിക്കും വിധം അടയാളപ്പെടുത്താതെ പോയ ഒരു ചലച്ചിത്ര രചനയാണ്  കിരീടം. ഒരു ശരാശരി മധ്യവര്‍ത്തി സിനിമ എന്നതിനപ്പുറം ഈ ചിത്രം മുന്നോട്ട് വച്ച ദാര്‍ശനിക തലങ്ങളും അതിന്റെ സാര്‍വലൗകിക മാനങ്ങളും വേണ്ടത്ര ചര്‍ച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടില്ല. സൃഷ്ടാവ് പോലും സങ്കല്‍പ്പിച്ചതിനപ്പുറം കടന്ന് വളര്‍ന്ന് നില്‍ക്കുന്ന ത്രിമാനസ്വഭാവമുളള സിനിമയായിരുന്നു കിരീടം. നിരവധി അടരുകളും അർഥതലങ്ങളുമുള്ള ഈ ചിത്രം പല വീക്ഷണകോണുകളില്‍ നിന്ന് പല വിധത്തില്‍ വായിച്ചെടുക്കാം. അഗാധവും വിപുലവുമായ ജീവതവിചാരം നിര്‍വഹിക്കുന്ന ഒരു സൃഷ്ടിയെ അതിന്റെ ബാഹ്യതലത്തില്‍ നിന്നുകൊണ്ട് തീര്‍ത്തും ഉപരിപ്ലവമായി നോക്കി കാണുക എന്ന ദുരന്തത്തിന് പാത്രീഭവിച്ച ചിത്രം കൂടിയാണ് കിരീടം.

∙ പൂര്‍ണ്ണതയുടെ കിരീടം

ഒരു റൗഡിയുടെ കഥ പറയുന്ന ചിത്രം, സാഹചര്യങ്ങള്‍ റൗഡിയാക്കി തീര്‍ത്ത ഒരു സാധു യുവാവിന്റെ കദനകഥ എന്നിങ്ങനെ ഒരു പള്‍പ്പ് സിനിമയുടെ തലത്തിലും തരത്തിലുമാണ് പരിണിതപ്രഞ്ജരായ ചലച്ചിത്രകാരന്‍മാരും നിരൂപകരും അടക്കമുള്ളവര്‍ ഈ സിനിമയെ വിലയിരുത്തിയത്. യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആ സിനിമ മുന്നോട്ട് വച്ച ആശയസംഹിത എന്തായിരുന്നു? വ്യക്തിയുടെ ഭാഗധേയം നിര്‍ണയിക്കുന്നതില്‍ അറിഞ്ഞോ അറിയാതെയോ സമൂഹത്തിനുള്ള പങ്ക് വളരെ വ്യക്തമായി വരച്ചു കാട്ടിയ സിനിമയാണ് കിരീടം. ഒരാള്‍ യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ എന്തായിത്തീരാന്‍ ആഗ്രഹിച്ചുവോ അതിന് നേര്‍വിപരീതമായ ഒരവസ്ഥയിലേക്ക് സാഹചര്യങ്ങള്‍ അയാളെ കൊണ്ടെത്തിച്ച വൈരുദ്ധ്യാത്മകമായ ഒരവസ്ഥാവിശേഷത്തെ തീവ്രപ്രഹരശേഷിയുളള കഥാസന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍ ഉപയോഗിച്ച് ആഖ്യാനം ചെയ്ത ചിത്രം.

സമൂഹത്തില്‍ നിലനില്‍ക്കുന്ന ചില കീഴ്‌വഴക്കങ്ങളും പൊതുധാരണകളുമുണ്ട്. അത് നൂറ്റാണ്ടുകളായി രൂപപ്പെട്ട് വന്ന ഒന്നാണ്. അതില്‍ വ്യക്തിയുടെ ആന്തരികവ്യാപാരങ്ങള്‍ക്ക് തെല്ലും പ്രസക്തിയില്ല. അതുകൊണ്ടാണ് ചട്ടമ്പിത്തരത്തിന്റെ മൂര്‍ത്തിമദ്ഭാവമായ കീരിക്കാടന്‍ ജോസിനെ അടിച്ചിടുന്ന സേതുമാധവന്‍ അവനേക്കാള്‍ വലിയ ചട്ടമ്പിയായി മുദ്രകുത്തപ്പെടുന്നത്. ഒരു എറുമ്പിനെ പോലും അറിഞ്ഞു കൊണ്ട് കൊല്ലാന്‍ ആഗ്രഹിക്കാത്ത, അതിന് ശേഷിയില്ലാത്ത ഒരു സാധുവാണ് അടിസ്ഥാനപരമായി സേതുമാധവന്‍.

എന്നാല്‍ തന്റെ യഥാര്‍ത്ഥവ്യക്തിത്വത്തിന് നേര്‍വിപരീത ദിശയിലുളള ഒരു പ്രതലത്തില്‍ സാഹചര്യങ്ങള്‍ അയാളെ കൊണ്ടെത്തിക്കുന്നു. ജീവിതം ഒരു നേര്‍ത്ത നൂല്‍പ്പാലത്തിലുടെയുളള സഞ്ചാരമാണെന്ന് ഈ സിനിമ നമ്മോട് പറയുന്നു. സാഹചര്യങ്ങള്‍ തെല്ലൊന്ന് മാറി മറിഞ്ഞിരുന്നെങ്കില്‍  സേതുമാധവന്‍ എന്ന നായക കഥാപാത്രത്തിന്റെ ജീവിതം മറ്റൊന്നാകുമായിരുന്നു. അപ്പോള്‍ മനുഷ്യന്റെ സ്വയംനിയന്ത്രണത്തിലും ബോധപൂര്‍വമായ പരിശ്രമങ്ങള്‍ക്കും ആസൂത്രണങ്ങള്‍ക്കുമപ്പുറം അയുക്തികമെന്ന് നമ്മള്‍ ആക്ഷേപിക്കാറുളള ഏതൊക്കെയോ അദൃശ്യസ്വാധീനങ്ങള്‍ നമ്മുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഗതിവിഗതികള്‍ നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്നു. അതിനെ വിധി എന്ന് വിളിച്ച് രക്ഷപ്പെടുന്ന ഉപരിതലസ്പര്‍ശിയായ കഥാകാരനല്ല ലോഹിതദാസ്. അദ്ദേഹം പ്രകടമായി ഒന്നും പറയുന്നില്ല. വിവിധങ്ങളായ രീതിയില്‍ അതിനെ വായിച്ചെടുക്കാം. വിധിയില്‍ വിശ്വസിക്കുന്നവര്‍ക്ക് അങ്ങിനെ. സാഹചര്യങ്ങളുടെയും സാമൂഹ്യാന്തരീക്ഷങ്ങളുടെയും ദുസ്വാധീനവും ഇടപെടലുമായി വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നവര്‍ക്ക് അങ്ങനെയും ഈ സിനിമയെ കാണാം. എന്ത് തന്നെയായാലും മനുഷ്യന്റെ പരിമിതികളും പരമമായ നിസ്സഹായതയും അഭിവ്യഞ്ജിപ്പിക്കുന്ന ചലച്ചിത്ര രചനയാണ് കിരീടം.

∙ സ്വയം രൂപപ്പെടുന്ന പ്രതിഛായ

പ്രതിച്ഛായാ നിര്‍മിതി എന്ന വിഷയം ഇന്ന് ഏറെ പ്രസക്തമാണ്. വളരെ ബോധപൂര്‍വമായ പരിശ്രമങ്ങളിലൂടെ മികച്ച  പ്രതിച്ഛായ സൃഷ്ടിച്ചെടുക്കാന്‍ തത്രപ്പെടുന്നവരുടെ കാലമാണിത്. ഇത്തരം ആളുകള്‍ എക്കാലത്തുമുണ്ട്. തങ്ങളുടെ യഥാര്‍ത്ഥമുഖം മറച്ചു വച്ച് നന്മയുടെ പ്രതിരൂപമെന്ന പ്രതീതി സൃഷ്ടിക്കാനാണ് ഇത്തരക്കാര്‍ കിണഞ്ഞ് ശ്രമിക്കുന്നത്. എന്നാല്‍ അപാരമായ പരിശുദ്ധിയും നന്മയും മനസില്‍ സൂക്ഷിക്കുന്ന ഒരു മനുഷ്യന് കടകവിരുദ്ധമായ ഒരു പ്രതിച്ഛായ സമൂഹമധ്യേ വന്നുപെടുകയാണ് കിരീടത്തില്‍. അതും അയാളുടേതല്ലാത്ത കാരണങ്ങള്‍ കൊണ്ട്. അപ്പോള്‍ ചില സാഹചര്യങ്ങളും പുറമെ നിന്നുളള കാഴ്ചകളുമാണ് പ്രതിച്ഛായയുടെ മാനദണ്ഡം. ആരും ആഴത്തില്‍ തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്നില്ല. വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. ബാഹ്യതലത്തില്‍ സംഭവ്യമായ ചില സന്ദര്‍ഭങ്ങളോട് പ്രതികരിച്ച രീതിയെ അവലംബമാക്കിയാണ് ഒരാളുടെ പ്രതിച്ഛായ രൂപപ്പെടുന്നത് അഥവാ നിര്‍ണയിക്കപ്പെടുന്നത്.