ബ്ലാക്ക് ആൻഡ് വൈറ്റ് സിനിമകളിലെ നടീനടന്മാരുടെ വസ്ത്രങ്ങൾ കണ്ട് ഇന്നത്തെ തലമുറ കളിയാക്കിച്ചിരിക്കുന്നില്ല. അവർക്ക് അതെല്ലാം പുതുഫാഷനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കാനുള്ള പ്രചോദനങ്ങളാണ്. അങ്ങനെയാണ് സാരി ബ്ലൗസിലെ പഫും പൈപ്പിങ്ങുമെല്ലാം തിരികെ വന്നത്. സ്‌ലീവ്‌ലസ് വസ്ത്രങ്ങളാണ് പുതുതലമുറയ്ക്കു പ്രിയമെന്നൊന്നും ഇന്നു പറയാനാകില്ല, കാരണം നീണ്ട കൈയുള്ള ബ്ലൗസും ട്രെൻഡിയാക്കിയത് അവർതന്നെയാണ്. ഷർട്ടിട്ടു നടന്നിരുന്ന പെൺകുട്ടികൾ ഒരുകാലത്ത് തന്റേടത്തിന്റെ അടയാളമായിരുന്നു. എന്നാൽ സാരിക്കൊപ്പം ഷർട്ടിട്ട് അവരാ തന്റേടം ഫാഷൻ റാംപിലെ തലപ്പൊക്കമാക്കിയും മാറ്റി. 

ബെൽബോട്ടം പാന്റ്സിനും ലൂസായിക്കിടക്കുന്ന ബൂട്ട് കട്ട് ജീൻസിനുമെല്ലാമൊപ്പം സ്കിന്നി ജീൻസും ലൂസ് പാന്റ്സുമെല്ലാമിട്ട് നടക്കുന്ന ഒരു തലമുറ മായ്ച്ചുകളയുന്നത് പഴയകാല–പുതിയകാല ഫാഷൻ എന്ന വേർതിരിവിന്റെ നേർത്ത അതിർത്തിയെയാണ്. ഓണക്കാലത്ത് മടക്കിക്കുത്തിയ മുണ്ടും കറുത്ത ഷർട്ടും റെയ്ബാൻ ഗ്ലാസുമായി ചെണ്ടമേളത്തിനൊപ്പം ആർത്തുവിളിക്കുന്ന തലമുറ ഉറക്കെ വിളിച്ചു പറയുന്നു– ഇതാണ് ഞങ്ങളുടെ ഫാഷൻ സ്റ്റേറ്റ്മെന്റ്. അതിൽ പഴമയെന്നോ പുതുമയെന്നോ മാത്രമല്ല, ആൺ–പെൺ വേർതിരിവുമില്ല.

യുനിസെക്സ് ഫാഷൻ പുതു തലമുറയുടെ ആഘോഷമായിക്കഴിഞ്ഞു. ഇക്കഴിഞ്ഞ 2 പതിറ്റാണ്ടിനിടെയാണ് ഫാഷനിലേക്ക് ഇത്തരത്തിൽ പഴമ ഇടിച്ചു കയറുന്നത്. 2020 അടുത്തതോടെ പഴയ കാലം പുതുകാലത്തെ കീഴടക്കിയ അവസ്ഥയായി. റീലുകളുടെയും ഷോർട്സുകളുടെയും കാലത്ത് പ്രത്യേകിച്ച്. 2018ൽ ഫാഷനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഗൂഗിളിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ പേർ തിരഞ്ഞത് 1980കളിലെ ഫാഷനെപ്പറ്റിയാണെന്നു പറയുമ്പോൾത്തന്നെ എല്ലാം വ്യക്തം. 

സാരിയും ദാവണിയും സെറ്റും മുണ്ടും, മുണ്ടും ബ്ലൗസും നീളൻ പാവാടയുമെല്ലാം ഇന്നുമുണ്ട്. മുണ്ടും ഷർട്ടും കുർത്തയും ജൂബയും പൈജാമയുമെല്ലാമുണ്ട്. പക്ഷേ അതിലെല്ലാം ഒരു പഴമയുടെ ടച്ച്, അത് ബ്ലൗസിലെ പഫായാലും പോൾക ഡോട്ട്സ് എന്ന വലിയ പൊട്ടുകളായാലും സംഗതി ഹിറ്റാണ്. ഇന്നാരും അതിനെ നോക്കി ‘അയ്യേ, പഴഞ്ചൻ’ എന്നു കളിയാക്കില്ല. പകരം പട്ടുപാവാടയ്ക്കൊപ്പം ജീൻസ് ഷർട്ടും ടിഷർട്ടുമിട്ട് ‘പകരം വീട്ടും’ പുതുതലമുറ. കസവു സാരിക്കും മുണ്ടിനുമൊപ്പം ഷൂസണിയാനുമുള്ള ‘ധൈര്യം’ പ്രായഭേദമന്യേ കേരളത്തിനു കിട്ടിയതിനു പിന്നിലും ആ ധൈര്യമാണ്. ആ മാറ്റമാണ് ഫാഷനില്‍ കേരളം അരനൂറ്റാണ്ടിനിടെ എടുത്തണിഞ്ഞതും.

∙ റിബൺ കെട്ടിയ കാറിലെത്തിയ അയാൾ പറഞ്ഞു, സേവ് ദ് ഡേറ്റ്

ആദ്യരാത്രിയിലാണ് ഭർത്താവിന്റെ മുഖം ശരിക്കൊന്നു കണ്ടതെന്ന കഥ പറയുന്ന മുത്തശ്ശി. പെണ്ണുകാണൽ ചടങ്ങിനെത്തിയപ്പോൾ ചെറുക്കനോട് രണ്ട് വാക്ക് സംസാരിക്കാനായതിന്റെ 'പരിഷ്കാരം' പറയുന്ന അമ്മ. ഇഷ്ടപ്പെട്ട പുരുഷനെ സ്വയം കണ്ടെത്തി വീട്ടുകാർക്ക് മുന്നിൽ വിവാഹ വിഷയം അവതരിപ്പിക്കുന്ന മകൾ. കേരളത്തിലെ ഒരു തറവാട്ടിലെ മൂന്ന് തലമുറയിൽപ്പെട്ട സ്ത്രീകളുടെ വിവാഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചെറു വിവരണം ഏതാണ്ട് ഇതുപോലെയാവും. കേരളത്തിന് പ്രായമാകുന്നതിനൊപ്പം വിവാഹ രീതികളിലും മാറ്റം വരികയാണ്. 

വിവാഹത്തിനൊപ്പം അന്നും ഇന്നും ചേർന്നു നിൽക്കുന്ന വാക്കാണ് പ്രണയം. കേരളം പിറന്ന സമയത്തെ പ്രണയങ്ങൾ സാഹസികമായിരുന്നു. കൈമാറുന്ന പ്രണയക്കുറിപ്പുകൾ നിഗൂഢവും. കത്തുകളുടെ സ്ഥാനം പിന്നീട് ഫോണുകൾ ഏറ്റെടുത്തു, മൊബൈൽ കാലമായപ്പോൾ സന്ദേശവാഹകരായി ആപ്പുകളുമെത്തി. തപാലിലൂടെ സ്നേഹത്തിന്റെ കണ്ണികൾ തേടിയിരുന്ന തൂലികാ സൗഹൃദങ്ങള്‍ കാലം മാറിയപ്പോൾ ഡേറ്റിങ്ങ് ആപ്പുകളിലായി. പുതുതലമുറ 'തേപ്പ്' എന്ന് വിളിക്കുന്ന പ്രണയത്തിൽ/ വിവാഹത്തിൽ നിന്നുള്ള പിൻവാങ്ങലുകൾ പണ്ടുമുണ്ടായിരുന്നു. ചെമ്മീനിൽ കറുത്തമ്മ കൈവിട്ട് പോയപ്പോൾ പരീക്കുട്ടി പാടി നടന്നതേയുള്ളൂ, ഇപ്പോൾ പെട്രോളുമായി കത്തിക്കാനെത്തുന്ന കാമുകൻമാരും, ജ്യൂസിൽ വിഷം കലക്കി 'നൈസായി' ഒതുക്കുന്ന കാമുകിമാരും ആ സ്ഥാനം കൈയടക്കി. 

വിവാഹമെന്നത് പാഴാണെന്ന് പറഞ്ഞ് ജീവിതം ആസ്വദിക്കുന്ന പെണ്ണിന് ഗാമാഫോബിയയാണെന്ന് (വിവാഹത്തിനോടുള്ള ഭയം)  മനഃശാസ്ത്രജ്ഞർ വിളിച്ചു പറഞ്ഞു. അതേസമയം കെട്ടാൻ പെണ്ണില്ലാതെ പ്രായവും തലയിലെ മുടിയും കയറിക്കയറി വന്ന യുവാക്കൾ 'സിംഗിൾ പസങ്കാ'യെന്ന ഗാനം മൊബൈലിലെ കോളർട്യൂണാക്കി. വീടിന് മുന്നിൽ കവുങ്ങിൻകാലുകൾ നാട്ടി  ഒാലമേഞ്ഞ പന്തലിട്ട് അലങ്കരിച്ചായിരുന്നു പണ്ട് വിവാഹ ചടങ്ങുകൾ നടന്നിരുന്നത്. പിന്നീടത് ഓഡിറ്റോറിയങ്ങളിലേക്കും ഇപ്പോൾ കണ്‍വൻഷൻ സെന്ററുകളിലേക്കുമായി മാറി. 

വിവാഹത്തിന് സദ്യ തയാറാക്കുന്നതും വിളമ്പുന്നതും നാട്ടുകാർ ഒത്തൊരുമിച്ച് ഉത്സവം പോലെയായിരുന്നു പണ്ടെങ്കിൽ ഇപ്പോഴത് കാറ്ററിങ്ങുകാരുടെ കുത്തകയായി. വിവാഹ നടത്തിപ്പ് മൊത്തമായി ഇവന്റ് മാനേജ്മെന്റ് ടീമിന് കൈമാറുന്ന കാലമാണ് ഇന്ന്. പണ്ടൊക്കെ വെള്ള അംബാസിഡർ കാറിൽ റിബണുകൾ നീളെ കെട്ടി അലങ്കരിച്ചായിരുന്നു വരൻ വിവാഹത്തിന് എത്തിയിരുന്നത്. ഇന്ന് ആ സ്ഥാനത്ത് ആഡംബരക്കാറുകളായി. പഴയകാലത്ത് വിവാഹത്തിന്റെ വിഐപി സാന്നിധ്യം ഫൊട്ടോഗ്രാഫറായിരുന്നു. ഇന്ന് ആ സ്ഥാനത്ത് ഡ്രോണുകൾ അടക്കമുള്ള ‘മൾട്ടി ക്യാമി’ന്റെ വൻനിരയാണ്. സേവ് ദ് ഡേറ്റും, പ്രീ വെഡിങ് ഷൂട്ടും ഇല്ലാതെ ഇപ്പോൾ എന്തു വിവാഹം!.  

∙ ടീഷോപ്പിൽനിന്ന് ‘ഫുഡ് സ്റ്റോറി’യിലേക്ക്

ഈ ടോണിക് കഴിക്കുന്നതിന് മുൻപും പിൻപും. കഴിക്കുന്നതിന് മുൻപ് എലുമ്പൻ. കുറച്ചു നാൾ ടോണിക് കഴിച്ചതോടെ തടിയനായി മാറുന്നു. കഴിഞ്ഞ തലമുറ സ്ഥിരമായി കണ്ടിരുന്നതാണ് ഈ പരസ്യവാചകം. ആ വാചകം ഇപ്പോൾ കാണാനില്ല. അതേസ്ഥാനത്ത് ഈ തലമുറയെ തേടി എങ്ങനെ തടി കുറയ്ക്കാമെന്ന പരസ്യവാചകം എത്തുന്നു.  മലയാളിയുടെ ഭക്ഷണത്തിൽ കഴിഞ്ഞ ആറു പതിറ്റാണ്ടത്തെ മാറ്റം ആ പരസ്യവാചകത്തിന്റെ മാറ്റത്തിൽ കാണാൻ കഴിയില്ലേ. കേരളത്തിന്റെ ഭക്ഷണം എങ്ങനെ മാറി? പട്ടിണി മാറ്റാൻ ശ്രീലങ്കയിൽനിന്ന് കപ്പ ഇറക്കുമതി ചെയ്ത നാടാണിത്. കൃഷിയിടമില്ലാത്തതുകൊണ്ടായിരുന്നു അത്. ഇന്ന് അതേ സ്ഥാനത്ത് അരി അന്യസംസ്ഥാനങ്ങളിൽനിന്ന് വരുത്തുന്നു; കൃഷി ചെയ്യാൻ ആളില്ലാത്തതു മൂലം. 

നെല്ലറയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു കുട്ടനാട്ടിലെ മങ്കൊമ്പ്. എന്നാൽ മങ്കൊമ്പ് ചിക്കൻ എന്നത് ഇന്ത്യയിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ബ്രാൻഡ് ആയിരുന്നു. നെല്ലും കോഴികൃഷിയും കേരളം വിട്ടു. പകരം മുട്ടയും ഇറച്ചിയും നെല്ലും കേരളത്തിലേക്ക് വരുന്നു. വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് മസാല ദോശയും ഇഡലിയും അയൽ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽനിന്നു കുടിയേറി. അടുത്ത കാലത്ത്, അറേബ്യൻ ഭക്ഷണങ്ങളായ കുഴിമന്തിയും അൽഫാമും കേരളത്തിലെത്തിയെന്ന് ഷെഫ് സുരേഷ് പിള്ള പറയുന്നു. 

ഭക്ഷണശീലം മാറിയോ? മാറിയെന്ന് ആലപ്പുഴ മെഡിക്കൽ കോളജ് മെഡിസിന്‍ പ്രഫസർ ഡോ. ബി. പത്മകുമാറും പറയുന്നു. ‘പുറത്തുനിന്നു ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന ശീലം കൂടി, വീട്ടിൽ ഭക്ഷണം തയാറാക്കി വിരുന്നു നൽകുന്ന ശീലം ഇല്ലാതെയായി. പകരം ഈറ്റിങ് ഔട്ട് ശീലമായി. അടുക്കളയുടെ ബലം കുറഞ്ഞു’ പത്മകുമാർ പറയുന്നു. എന്നാൽ അടുത്തകാലത്ത് തിരിച്ചറിവാണ് ഭക്ഷണ മേഖലയുടെ പ്രധാന ഇനം. ‘വെള്ളച്ചോറും കഞ്ഞിയും കുടിച്ചാണ് പഴയ തലമുറ ജീവിച്ചത്. ചായ പോലും ആഡംബരം. അക്കാലം മാറി. മത്സ്യവും ഇറച്ചിയും പതിവായി. പ്രമേഹം നിയന്ത്രിക്കാനും കൂടി വേണ്ടിയാണ് ചപ്പാത്തി വരുന്നത്, ഡോ. വിനോദ് കൃഷ്ണൻ പറയുന്നു. ‘ അടുത്ത കാലത്ത് ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണം തീന്‍മേശയിലേക്ക് തിരിച്ചു വരുന്നുണ്ട്. ചെറുധാന്യങ്ങൾ തിരിച്ചു വരുന്നു, അടുക്കളത്തോട്ടം വ്യാപകമാകുന്നു– ഡോ.വിനോദിന്റെ വാക്കുകൾ.

∙ യാത്ര തുടരുന്ന കേരളം

ചന്ദ്രനിൽ ചെന്നപ്പോൾ അവിടെ മലയാളിയുടെ ചായക്കട ആംസ്ട്രോങ് കണ്ടത്രേ. ഇതു തമാശയാണ്. പക്ഷേ യാത്ര മലയാളിക്കു കളിയല്ല. സിലോണിലേക്കും ബർമയിലേക്കും മലയായിലേക്കും പേർഷ്യയിലേക്കും മലയാളി സഞ്ചരിച്ചു. ഇപ്പോൾ യൂറോപ്പിലേക്കും യുഎസിലേക്കും. കേരളത്തിനുള്ളിൽ കെഎസ്ആർടിസിയാണ് നാട്ടുകാരന്റെ ആനവണ്ടി. പിന്നെ വണ്ടികൾ എത്ര വന്നു. പക്ഷേ ഇന്നും കേരളത്തിലെ പൊതുഗതാഗതത്തിന്റെ ജീവനാഡിയായി കെഎസ്ആർടിസിയുണ്ട്. കെഎസ്ആർടിസിയിലെ കണ്ടക്ടറുടെ ചരടിൽ തൂങ്ങിയ ബെല്ലിന് പകരക്കാരനില്ല.

കാറിൽ വിനോദയാത്ര പോയിരുന്നവരാണ്. ഇപ്പോൾ ആനവണ്ടിയിൽ അതിരപ്പിള്ളിയിൽ പോകാനാണ് പ്രിയം. അത് നാട്ടുകാരുടെ കാര്യം. മുഖ്യമന്ത്രിയും മന്ത്രിമാരും കെഎസ്ആർടിസിയിൽ സംസ്ഥാനത്തുടനീളം യാത്ര ചെയ്യാൻ പോകുകയാണ്. ടിക്കറ്റ് എടുക്കുമോ എന്നറിയില്ല മലയാളി ഇന്ന് സ്വന്തം നാട്ടിലും ടൂറിസ്റ്റാണ്. സ്വന്തം നാട്ടിലെ അറിയാവുന്നതും അറിയപ്പെടാത്തതുമായ ദേശങ്ങളിലേക്ക് അവർ യാത്ര െചയ്യുന്നു. കൊച്ചി മെട്രോയും വാട്ടർ മെട്രോയും കെട്ടുവള്ളങ്ങളും നാലു വിമാനത്താവളങ്ങളുമായി കേരളത്തിന്.

വിരമിച്ച ശേഷം കാറിൽ ഇന്ത്യ കാണാന്‍ ഇറങ്ങിയ ദമ്പതികൾ ഇവിടെയുണ്ട്. രാജ്യങ്ങൾ കടന്ന് കാറിൽ ഹജ്ജിന് പോകുന്നവരുണ്ട്. ആഫ്രിക്ക വരെ ബൈക്കിൽ പോകുന്ന യുവാക്കൾ ഏറെയാണ്. പെൺകുട്ടികൾ ഒറ്റയ്ക്ക് ആഗ്രഹങ്ങളുടെ അങ്ങേയറ്റം വരെ യാത്രപോകുന്നു. അയർകുന്നത്തെ ട്രക്ക് ഡ്രൈവറായ യുവതി സ്ഥിരമായി ഉത്തരേന്ത്യയിൽ ലോഡുമായി പോയി വരുന്നു. സൈക്കിൾ വാടകയ്ക്ക് എടുക്കുന്ന രീതിയിൽനിന്ന് ബൈക്കും സ്കൂട്ടറും കാറുമെല്ലാം വാടകയ്ക്ക് എടുക്കാനാകുന്നു ഇന്ന്.

∙ പുറംമോടിയിൽ ‘പഴഞ്ചൻ’, പക്ഷേ അകത്തോ...!

പടിപ്പുരവാതിൽ കടന്ന് തണൽമരങ്ങൾക്കു നടുവിലൂടെയുള്ള, പുല്ലും ചരലും നിറഞ്ഞ മുറ്റത്തുകൂടി നടന്നടുക്കുന്നത് ചെങ്കല്ല് ചെത്തിമിനുക്കിയ പ്രൗഢിയോടെ തല ഉയർത്തി നിൽക്കുന്ന വീടിന് മുന്നിലേക്ക്. നാലു പതിറ്റാണ്ട് പിന്നിലേക്ക് പോയെന്ന് തോന്നിയെങ്കിൽ അതുവേണ്ട. എത്തിനിൽക്കുന്നത് കേരളത്തനിമയുള്ള നല്ല പുതുപുത്തൻ വീടിനു മുന്നിലാണ്. മറ്റു പലതിലും എന്നപോലെ വീടു നിർമാണത്തിലും മലയാളിയുടെ സഞ്ചാരം അൽപം പിന്നിലേക്കാണ്.  എന്നാൽ, ഈ പഴമ കണ്ടെത്തൽ ‘പുറം മോടിയിലും അകംമോടിയിലും’ മാത്രം ഒതുങ്ങും. വീടിന്റെ അകത്തളങ്ങളിലെ സൗകര്യങ്ങളൊരുക്കുന്ന കാര്യത്തിൽ പഴമയ്ക്ക് ഇടമില്ല.  

കുറച്ചു വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപുവരെ കേരളത്തിലെ വീടു നിർമാണത്തിൽ കുടംബത്തിലുള്ളവർക്ക് ഒന്നിച്ചിരിക്കാനുള്ള ‘തളങ്ങൾക്ക്’ ലഭിച്ചിരുന്ന പ്രാധാന്യം ഇപ്പോൾ കിട്ടുന്നത് കിടപ്പു മുറികൾക്കാണ്. കിടപ്പുമുറി എന്ന വാക്കുതന്നെ കാലഹരണപ്പെട്ടു. ‘പഴ്സനൽ ലിവിങ് സ്പേസ്’ എന്ന പ്രയോഗമാകും കൂടുതൽ ശരി. ‘കൂടുമ്പോൾ ഇമ്പമുള്ളത് കുടുംബം’ എന്ന പഴമൊഴിക്കെന്ന പോലെ കൂട്ടായിരിക്കാനുള്ള ഇടങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യവും ഇന്നത്തെ വീട് നിർമാണത്തിൽ അപ്രസക്തമായി.

വീടിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലായി ലഭ്യമായിരുന്ന എല്ലാ സൗകര്യങ്ങളും കിടപ്പു മുറികളിലേക്ക് എത്തിക്കുന്ന നിർമാണ രീതിക്കാണ് ഇന്ന് ആവശ്യക്കാരേറെ. ഉറങ്ങാനും വിശ്രമിക്കാനും മാത്രം ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന കിടപ്പുമുറികൾ ഇന്ന് രൂപം മാറിയിരിക്കുന്നത് പല ഭാവങ്ങളിലേക്കാണ്. കിടക്കയും അലമാരയും മാത്രം ഇടംപിടിച്ചിരുന്ന കിടപ്പുമുറികളിൽ ഇന്ന് ഇല്ലാത്തതായി ഒന്നുമില്ലെന്ന് പറയുന്നതാകും ശരി. തീയറ്റർ, ലിവിങ്, ഡ്രസിങ്, മേക്കപ്, ഡ്രോയിങ്, ഡൈനിങ് തുടങ്ങി എല്ലാ സൗകര്യങ്ങളും ബെഡ് റൂമിലേക്ക് എത്തിച്ചിരിക്കുകയാണ്.

ഇടക്കാലത്ത് വലിയ വീടുകൾ നിർ‍മിക്കുന്നതായിരുന്നു മലയാളികൾ പ്രൗഢിയുടെ അടയാളമായി കണ്ടിരുന്നത്. എന്നാൽ, ഇന്ന് അതിനും മാറ്റം വന്നുതുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഒപ്പം ഫ്ലാറ്റുകൾക്കും വില്ലകൾക്കും ആവശ്യക്കാരും ഏറുന്നു. ചുരുങ്ങിയ സ്ഥലത്ത് കൂടുതൽ സൗകര്യം എന്ന സങ്കൽപം മുൻനിർത്തിയാണ് പുതുതലമുറ വീട് നിർമാണത്തെ സമീപിക്കുന്നത്. മൾട്ടി പർപസ് ഫർണിച്ചർ മുതൽ മൾട്ടി പർപസ് റൂമുകൾ വരെ ഇന്ന് സാധാരണമായി മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

‘‘വീടുകളുടെ വലുപ്പം കൂടുന്നതിന് അനുസരിച്ച് കുടുംബാംഗങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള അകൽച്ചയും കൂടും. എല്ലാവരും സ്വന്തം മുറികളിലേക്ക് ഒതുങ്ങുന്നതാണ് ഇതിന് പ്രധാന കാരണം. ഓരോ വീടിനുള്ളിലെയും ഓരോ ഇഞ്ച് അനാവശ്യ സ്ഥലവും അപഹരിക്കുന്നത് അത്രയും പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളെക്കൂടിയാണ്. ആധുനികതയുടെ പേരിൽ കേരളത്തിലെ കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് ചേരാത്ത വീടുകൾ കെട്ടിപ്പൊക്കുന്നതും പലപ്പോഴും അധിക ബാധ്യതയിലേക്ക്  മാത്രമാണ് വാതിൽ തുറക്കുക. എന്നാൽ, കോവിഡ് വ്യാപനത്തെ തുടർന്ന് വർക്ക് ഫ്രം ഹോം സങ്കൽപം ശക്തി പ്രാപിച്ചതോടെ ഈ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് ചെറിയ രീതിയിൽ മാറ്റം വന്നുതുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്’’– ഹാബിറ്റാറ്റ് നിർമിതികേന്ദ്രത്തിലെ ആർക്കിടെക്ട് അജിത്തിന്റെ വാക്കുകളിലുണ്ട് കേരളം കെട്ടിപ്പൊക്കിയിരിക്കുന്ന, മാറിയ ഗൃഹസങ്കൽപം. 
(തയാറാക്കിയത്: ആർ. കൃഷ്ണരാജ്, നവീൻ മോഹൻ, കെ.എൻ.അശോക്, ജിനു ജോസഫ്, ഐറിൻ എൽസ ജേക്കബ്, ബാലു സുധാകരൻ)