സന്താനദായകൻ കുടികൊള്ളുന്ന ക്ഷേത്രം; മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അത്യപൂർവ ഭാവവുമായി ‘ദക്ഷിണ അമ്പാടി’

അന്നുമുതൽ അഭീഷ്ട വരദായകനായി സന്താനഗോപാലമൂർത്തി ഇവിടെ വാണരുളുകയാണ്. പിന്നീട് നൂറ്റാണ്ടുകളോളം കൊട്ടാരത്തിന് കീഴിൽ തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രം നിലനിന്നത്. 1984 ൽ കൊട്ടാരത്തിൽനിന്ന് ക്ഷേത്രം കേരള ക്ഷേത്ര സംരക്ഷണ സമിതിയെ ഏൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. 

∙ പ്രതിഷ്ഠാ മഹാത്മ്യം

ദ്വാപരയുഗത്തിൽ ഒരു ബ്രാഹ്മണ ശ്രേഷ്ഠന് ജനിച്ച ഒൻപതു മക്കളും മരിച്ചു പോയിരുന്നു.  തുടർന്ന് അദ്ദേഹം ശ്രീകൃഷ്ണനരികിലെത്തി തന്റെ ദുഃഖം ഉണർത്തിച്ചു. എന്നാൽ മൗനമായിരുന്നു ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ മറുപടി. ഇതുകണ്ട് സമീപത്തു നിന്നിരുന്ന വില്ലാളിവീരനായ അർജുനൻ അടുത്തതായി ജനിക്കുന്ന കുട്ടിയെ ഏത് വിധേനയും രക്ഷിച്ച് ജീവനോടെ നൽകുമെന്നും അതിന് സാധിക്കാത്ത പക്ഷം അഗ്നിയിൽ പ്രവേശിച്ച് ആത്മാഹൂതി ചെയ്യുമെന്നും ബ്രാഹ്മണന് വാഗ്ദാനം നൽകി. ബ്രാഹ്മണ സ്ത്രീ പ്രസവിക്കുന്ന കുഞ്ഞിനെ രക്ഷിക്കാൻ അമ്പുകൾകൊണ്ട് ഒരു സൂതികാഗൃഹം നിർമ്മിച്ച് അർജുനൻ കാവൽ നിന്നു. എന്നാൽ ഇത്തവണ പ്രസവ സമയത്ത് ജനിച്ച കുഞ്ഞിനെ കാണാൻ പോലുമാകാത്ത സാഹചര്യമാണ് ഉണ്ടായത്.

ബ്രാഹ്മണ ദമ്പതികളുടെ മനോവിഷമവും വാക്കുപാലിക്കാനാവാത്തതിന്റെ കുറ്റബോധവുംകൊണ്ട് ശപഥം ചെയ്തിരുന്നതുപോലെ ജീവത്യാഗം ചെയ്യാൻ അർജുനൻ തയാറായി. എന്നാൽ ഈ സമയത്ത് ശ്രീകൃഷ്ണൻ അർജുനനെ അതിൽനിന്ന് വിലക്കി കുഞ്ഞിനെ കാണിച്ചു തരാമെന്ന് പറഞ്ഞു. അർജുനനുമായി ശ്രീകൃഷ്ണൻ നേരെ വൈകുണ്ഠത്തിലേക്കാണ് യാത്രയായത്. അവിടെ ചെന്നപ്പോഴാകട്ടെ ഏറ്റവും ഒടുവിൽ ജനിച്ച കുഞ്ഞടക്കം ബ്രാഹ്മണന്റെ പത്തുമക്കളും മഹാവിഷ്ണുവിനൊപ്പം സസുഖം വാഴുന്നത് അർജുനന് കാണാൻ സാധിച്ചു. നരനാരായണന്മാരെ കണ്ട മഹാവിഷ്ണു സന്തോഷപൂർവ്വം പത്തു കുട്ടികളെയും തിരികെ നൽകി അനുഗ്രഹിച്ചയച്ചു. ഇപ്രകാരം മക്കളെ തിരികെ ദാനമായി നൽകുന്ന വൈഷ്ണവ ഭാവമാണ് ക്ഷേത്രപ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് ആധാരം.

സന്താനഗോപാല സൂക്താർച്ചനയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ നടത്തിപ്പോരുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട വഴിപാടുകളിൽ ഒന്ന്. സന്താന സൗഭാഗ്യത്തിനായി ദമ്പതികൾ തുടർച്ചയായുള്ള 12 ആഴ്ചകളിൽ (വ്യാഴാഴ്ചകളിലോ ഞായറാഴ്ചകളിലോ) ഈ അർച്ചന നടത്തിവരുന്നു. തൃക്കൈവെണ്ണ, പാൽപ്പായസം, നെയ് വിളക്ക് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ് ഈ വഴിപാട്. അർച്ചനയുടെ പ്രസാദമായി ലഭിക്കുന്ന പൂജിച്ച കദളിപ്പഴവും തൃക്കൈവെണ്ണയും ഭാര്യാ ഭർത്താക്കന്മാർ ഈശ്വരനിൽ മനസ്സർപ്പിച്ച് ക്ഷേത്ര പരിസരത്തു നിന്നുതന്നെ കഴിക്കുന്നത് അത്യുത്തമമാണ്. എല്ലാ ആഴ്ചകളിലും ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരാൻ സാധിക്കാത്ത ദൂരദേശങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഭക്തർക്കായി മുൻകൂർ ബുക്ക് ചെയ്ത് പൂജകൾ നടത്താനുള്ള സൗകര്യവും ക്ഷേത്ര ഭരണസമിതി ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. 

∙ സന്താനഗോപാല വ്രതം

വൈകുണ്ഠേശ്വര സന്താനഗോപാലമൂര്‍ത്തി ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധിയാർജിച്ചതും പ്രധാനവുമായ ആട്ടവിശേഷങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് സന്താനഗോപാല വ്രതം. വ്രതാനുഷ്ഠാനത്തിന്റെ ഭാഗമായി സന്താന സൗഭാഗ്യ ഹോമം  അന്നേദിവസം നടത്തിവരുന്നു. സന്താനഗോപാല സൂക്താർച്ചനയ്ക്കു ശേഷം മാത്രമേ ദമ്പതികൾ ഹോമത്തിൽ പങ്കെടുക്കാൻ പാടുള്ളൂ.