തിരക്കഥാകൃത്തിന്റെ നോവൽ: രണ്ടാമൂഴം എഴുതുമ്പോൾ എംടി സ്വപ്നം കണ്ടിരുന്നോ അതൊരു സിനിമയാകണമെന്ന്?

അമ്മയുടെ ഭൂതകാലത്തെയും അതുവരെയുള്ള ജീവിതത്തെയും സംബന്ധിച്ച ഉറച്ച അവബോധമാണ് അയാളെ ഭരിക്കുന്നത്. അത്രമേല്‍ തീക്ഷ്ണമായ വൈപരീത്യങ്ങളിലൂടെ കടന്നു പോയ ഒരു സ്ത്രീ വേറെയുണ്ടോയെന്ന് പോലും തോന്നിക്കും വിധം ദുരന്തപൂര്‍ണ്ണമായ ഒരു ജന്മം. സഹനക്ഷമയുടെ എല്ലാ അതിരുകളും ലംഘിക്കപ്പെടേണ്ട ഘട്ടങ്ങളില്‍ പോലും തന്റെ വിധിക്ക് വിധേയയായി മക്കള്‍ക്കും കുടുംബത്തിനും ഭര്‍ത്താവിനും വേണ്ടി ജീവിച്ച കുന്തി. ആ സന്ദര്‍ഭം എം.ടിയുടെ വാക്കുകളില്‍- ഭീമന്റെ മനസിലൂടെ എം.ടി എഴുതുന്നു.

ശപിക്കാന്‍ എനിക്കായില്ല.പൊറുക്കാനും മനസ് വന്നില്ല. ശൂരസേനന്റെ മകളായി വസുദേവരുടെ അനുജത്തിയായി പിറന്ന അമ്മയുടെ ജീവിതം ഞാനോര്‍മിച്ചു. കുട്ടിക്കാലത്ത് അച്ഛന്‍ മക്കളില്ലാത്ത കുന്തിഭോജന് കടം കൊടുത്ത പെണ്‍കുട്ടി. മഹര്‍ഷിമാരെ പ്രീതിപ്പെടുത്താന്‍ അവരുടെ ദാസ്യപ്പണിക്ക് അയച്ച വളര്‍ത്തച്ഛന്‍. വിവാഹിതയായി ഹസ്തിനപുരിയിലെ കൊട്ടാരത്തിലെത്തിയപ്പോഴും കഷ്ടകാലം അവളെ പിന്‍തുടര്‍ന്നു. അധികാരം പങ്ക് പറ്റാന്‍ കൂടുതല്‍ സുന്ദരിയായ സപത്‌നി വന്നു. ഭര്‍ത്താവ് ഷണ്ഡനാണെന്ന് അറിയുമ്പോഴത്തെ നടുക്കം. കൊട്ടാരത്തിന് പകരം കാട്. ഭര്‍ത്താവിന് വേണ്ടി ദേവകളുടെ നിയോഗം സ്വീകരിച്ച് മൂന്നു മക്കളെ പെറ്റുകഴിയുമ്പോഴേക്ക് വിധവ. മുതിര്‍ന്ന മക്കളുണ്ടായിട്ടും രാജാങ്കണത്തിന് പുറത്ത് വിദുരരുടെ ചെറിയ വീട്ടില്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബത്തിന്റെ ഔദാര്യംകൊണ്ട് കഴിയേണ്ടി വന്നു. പതിമൂന്ന് വര്‍ഷം. വേദനയോടെ ഭീമന്റെ ആത്മഗതം വീണ്ടും.  ഇല്ല. ശപിക്കാന്‍ എനിക്കാവില്ല.

ഇത്തരത്തിലൊരു വ്യക്തിയോട് അതേ അമ്മ തന്നെയാണ് ധര്‍മ്മശാസ്ത്രവും രാജനീതിയും അറിയാത്ത നീ ഹസ്തിനപുരം ഭരിക്കാന്‍ യോഗ്യനല്ലെന്നു പറഞ്ഞ് പിന്‍തിരിപ്പിക്കുന്നത്. ഭീമന് വിരല്‍ത്തുമ്പോളം എത്തിയ രാജ്യാധികാരം തട്ടിത്തെറിപ്പിക്കാന്‍ മുന്നില്‍ നിന്നതും അമ്മയാണ്. ധര്‍മ്മജ്ഞനായ യുധിഷ്ഠിരന്‍ ഹസ്തിനപുരിയുടെ രാജാവാകണം എന്നതാണ് അമ്മയുടെ നിലപാട്. ജനഹിതം എന്ന മട്ടില്‍ അവര്‍ ഭംഗ്യംന്തരേണ അത് അവതരിപ്പിക്കുന്നു. അപ്പോഴും  ഞാനെന്ത് വേണം. അമ്മ കല്‍പ്പിക്കൂ എന്നു പറഞ്ഞ് അനുസരണയോടെ മാറി നില്‍ക്കുകയാണ് ഭീമന്‍. ഭീമന്റെ സവിശേഷവ്യക്തിത്വത്തിലേക്കുള്ള ജാലകമാണ് ഇത്തരം കഥാസന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍.

∙ അനന്യമായ ശില്‍പസംവിധാനം

ശില്‍പസൗകുമാര്യത്തിലെ അനന്യത എടുത്തു പറയേണ്ട ഒന്നാണ്. പണിക്കുറ്റം തീര്‍ത്ത ഒരു ശില്‍പം പോലെ വക്കും മൂലയും അല്‍പം പോലും മുഴച്ചു നില്‍ക്കാതെ നോവല്‍ രൂപപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു. ബൃഹത്തായ ഭാരതകഥയെ തനിക്ക് വേണ്ട കാര്യങ്ങള്‍ കൃത്യമായി സ്വീകരിച്ചും സംഗ്രഹിച്ചും നോവലിന്റെ ഗാത്രത്തിലേക്ക് സന്നിവേശിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ് കഥാകാരന്‍. ഒരു വാസ്തുശില്‍പ വിദഗ്ധന്റെ കരചാതുര്യം എഴൂത്തുകാരനെ നയിക്കുന്നതിന്റെ ഒട്ടേറെ ഉദാഹരണങ്ങള്‍ സൂക്ഷ്മസഞ്ചാരത്തില്‍ നമുക്ക് ദര്‍ശിക്കാന്‍ കഴിയും. നേര്‍ത്ത വരകളിലുടെ, മിതത്വം പേറുന്ന സൂചനകളിലൂടെ അന്തരീക്ഷസൃഷ്ടിയും പാത്രസൃഷ്ടിയും എന്തിന് കഥാപാത്രങ്ങളുടെ മാനസികാവസ്ഥയുടെ സൂക്ഷ്മതലങ്ങള്‍ വരെ അനാവരണം ചെയ്യാനും എം.ടിയുടെ കരവിരുത് പര്യാപ്തമാവുന്നു.

നോവല്‍ അനുവാചകന്റെ വൈകാരിക തലത്തെ സ്പര്‍ശിക്കേണ്ടതുണ്ട്. കഥയും കഥാപാത്രങ്ങളും കഥാസന്ദര്‍ഭങ്ങളും കഥാഭൂമികയും എല്ലാം ഉള്‍ക്കൊളളുന്ന നോവലിന്റെ ആകത്തുകയും ഓരോ ഭാഗങ്ങളുമായും വായനക്കാരന് സാത്മ്യം പ്രാപിക്കാനും അവന്റെ അനുഭവമായി കരുതി ഇഴുകിചേരാനും കഴിയണം. കൃതിയുടെ ആന്തരഗൗരവവും അന്തസും നിലനിര്‍ത്തിക്കൊണ്ട് തന്നെ വായനക്കാരന്റെ അനുഭവതലത്തെ സ്പര്‍ശിക്കാന്‍ കഴിയുന്നുണ്ടോ എന്നതാണ് പ്രധാനം. ആദിമദ്ധ്യാന്തം ഈ തരത്തില്‍ വായനക്കാരനെ വൈകാരികമായി സ്വാധീനിക്കാനും സംസ്‌കൃതമായ അനുഭൂതികളുണര്‍ത്താനും കഴിയുന്നുവെന്നതും രണ്ടാമൂഴത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. നോവലിന്റെ ഭാവാത്മകത അനുപമമാണ്. 

∙ നോവലും ദൃശ്യവത്കരണവും

തിരക്കഥാകൃത്ത് എന്ന നിലയിലുളള ദൈര്‍ഘ്യമേറിയ ചലച്ചിത്രജീവിതത്തിന് ശേഷമാണ് എംടി ഇത്തരമൊരു നോവല്‍ രചനയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നത്. ദൃശ്യാത്മകതയാണ് ഈ നോവലിന്റെ മറ്റൊരു സവിശേഷത. വാക്കുകളും വാചകങ്ങളും ദൃശ്യബിംബങ്ങളായി മാറുന്നു. ചിത്രരചനയുടെയും ഫൊട്ടോഗ്രഫിയുടെയും എഡിറ്റിങ്ങിന്റെയും സങ്കേതങ്ങള്‍ മുന്‍നിര്‍ത്തി കഥ പറയുന്ന സമീപനം മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ട് മുന്‍പ് ഈ നോവല്‍ രചിക്കപ്പെടുന്ന ഘട്ടത്തില്‍ ഒരു പുതുമയായിരുന്നു. ഇന്നും ഈ കൃതിയെ നൂതനമാക്കി നിലനിര്‍ത്തുന്നതും ഈ ആഖ്യാനകൗശലമാണ്. വിഷ്വലൈസേഷന് നോവലിന്റെ ആഖ്യാനസമീപനത്തില്‍ എന്ത് പ്രസക്തിയാണുളളത് എന്നത് സംബന്ധിച്ച ചര്‍ച്ചകള്‍ ഇനിയും ഒരു നിഗമനത്തിലെത്തിയിട്ടില്ല. ദൃശ്യപരതയിലുടെ രൂപപ്പെടുന്ന വാങ്മയ ചിത്രങ്ങള്‍ക്ക് നോവലിന്റെ സാധ്യതകള്‍ എത്രത്തോളം വര്‍ധിപ്പിക്കാന്‍ കഴിയുമെന്നതും ചിന്തോപദ്ദീപകമാണ്. വാക്കുകള്‍ കൊണ്ട് ദൃശ്യങ്ങള്‍ വരഞ്ഞിടുമ്പോള്‍ അനുവാചകന് കഥാപാത്രങ്ങളിലേക്കും കഥാസന്ദര്‍ഭങ്ങിലേക്കും കഥാന്തരീക്ഷത്തിലേക്കും കടന്നു കയറാന്‍ വേഗത്തില്‍ സാധിക്കുന്നു. ഒരു ചലച്ചിത്രം കാണുന്ന അനായാസതയോടെ സംവേദനം സാധിതമാകുന്നു.

എംടി ഒരു തിരക്കഥാകൃത്തും സംവിധായകനും കൂടിയാണെന്നതിനെ ഇതുമായി ചേര്‍ത്തു വച്ച് വായിക്കുന്നവരുണ്ട്. എന്നാല്‍ മികച്ച നോവലിന്റെ സാഹിത്യമൂല്യം നിര്‍ണയിക്കുന്നതില്‍ ദൃശ്യപരതയ്ക്കും സ്ഥാനമുണ്ടെന്ന് ആധുനിക ക്ലാസിക്കുകളുടെ കുലപതിയെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കാവുന്ന ഓര്‍ഹന്‍ പാമുക്കിന്റെ നോവല്‍ സൈദ്ധാന്തിക ഗ്രന്ഥമായ ദ് നെയ്‌വ് ആന്‍ഡ് ദ് സെന്റിമെന്റല്‍ നോവലിസ്റ്റ് എന്ന കൃതിയില്‍ പറയുന്നു. പാമുക്ക് സ്വകീയ വീക്ഷണങ്ങളും ചിന്താധാരകളും അവതരിപ്പിക്കുന്നതിനൊപ്പം പൂര്‍വസൂരികളെയും ഇക്കാര്യത്തില്‍ കൂട്ടുപിടിക്കുന്നു. പ്രൗസ്റ്റ് ഒരിക്കല്‍ പറഞ്ഞു. എന്റെ പുസ്തകം ഒരു പെയിന്റിങ്ങാണ്. അതിന് ഉപോത്ബലകമായ കാരണങ്ങളും അദ്ദേഹം നിരത്തിയിരിക്കുന്നു. താനടക്കമുള്ള എഴുത്തുകാര്‍ വാക്കുകള്‍ കൊണ്ട് അലക്ഷ്യമായി വരച്ചിട്ട പല ചിത്രങ്ങളും വര്‍ണങ്ങളും നിഴലും വെളിച്ചവും അടക്കമുളള വിശദാംശങ്ങളോടെ കുടുതല്‍ ദൃശ്യാത്മകമാക്കേണ്ടിയിരുന്നുവെന്ന് ആത്മകഥാപരമായ ഒരു നോവലിലൂടെ അദ്ദേഹം പരിതപിക്കുന്നു പോലുമുണ്ട്.

ഈ വിഷയത്തെ സംബന്ധിച്ച് പാമുക്ക് ദീര്‍ഘമായി ഉപന്ന്യസിക്കുന്നുണ്ട് തന്റെ കൃതിയില്‍. അതിലേക്ക് വരും മുന്‍പ് പാമുക്കിന്റെ ഏറ്റവും വിഖ്യാതമായ കൃതിയുടെ ശീര്‍ഷകം തന്നെ പരിശോധിക്കാം. മൈ നെയിം ഈസ് റെഡ്. ഒരാളുടെ പേരില്‍ പോലും ദൃശ്യവും വര്‍ണവും നിറയുന്ന കാഴ്ചയുടെ സുഖം ഈ ശീര്‍ഷകത്തില്‍ തന്നെ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്നു.  ഇനി പാമുക്കിന്റെ നീരിക്ഷണങ്ങളിലേക്കും കണ്ടെത്തലുകളിലേക്കും കടക്കാം. അദ്ദേഹം എഴൂതുന്നു. എന്റെ ഏറ്റവും ദൃഢമായ അഭിപ്രായങ്ങളില്‍ ഒന്ന് ഇതാണ്. നോവലുകള്‍ അനിവാര്യമായും ദൃശ്യാത്മകസാഹിത്യമാണ്. പ്രധാനമായും ദൃശ്യബുദ്ധിയെ-വാക്കുകളെ മാനസികചിത്രങ്ങളാക്കി മാറ്റുവാനും അവയെ മനക്കണ്ണില്‍ കാണുവാനുമുള്ള കഴിവിനെ-അഭിസംബോധന ചെയ്തു കൊണ്ടാണ് ഒരു നോവല്‍ അതിന്റെ സ്വാധീനശക്തി നമ്മില്‍ ചെലുത്തുന്നത്.  മറ്റൊരു സാഹിത്യരൂപത്തിനും കിടപിടിക്കാനാവാത്തത്ര സമ്പന്നതയോടെ നമ്മുടെ ദൃശ്യ, ശ്രാവ്യ, ഘ്രാണ, സ്പര്‍ശ, സ്വാദ്യനുഭവങ്ങളുടെ വിവരണവും നോവല്‍ സാധിക്കുന്നു.

കഥാപാത്രങ്ങളുടെ കാഴ്ചയ്ക്കപ്പുറത്ത് നോവലിലെ പൊതുഭൂവിതാനത്തിന് ശബ്ദങ്ങള്‍, ഗന്ധങ്ങള്‍, രസങ്ങള്‍, സ്പര്‍ശമാത്രകള്‍ എന്നിവയൊക്കെ ചേര്‍ന്ന് ജീവന്‍ വയ്ക്കുന്നു. നോവല്‍ എഴുതുകയെന്നാല്‍ ചിത്രം വരയ്ക്കുകയെന്നും നോവല്‍ വായിക്കുകയെന്നാല്‍ മറ്റൊരാളുടെ വാക്കുകളിലൂടെ അവയെ ദൃശ്യവത്കരിക്കുകയെന്നുമാണ് അര്‍ഥം (നോവലിസ്റ്റിന്റെ കല, ഓര്‍ഹന്‍ പാമുക്ക്, പേജ് 73, 74) ഇവിടെ ചിത്രരചനയുടെയും ഛായാഗ്രഹണത്തിന്റെയും സാധ്യതകള്‍ ഉപയോഗിക്കുമ്പോള്‍ തന്നെ അതിന്റെ പരിമിതികളെ മറികടന്ന് വളരുന്ന കലാരൂപമാണ് നോവല്‍ എന്നും കാണാം.

ഒരു അത്യാധുനിക സാങ്കേതിക സാധ്യതയ്ക്കും ഇമേജുകള്‍ പകര്‍ത്താമെന്നല്ലാതെ ഗന്ധം, രുചി അനുഭവങ്ങള്‍ എന്നിവ ആവിഷ്‌കരിക്കുകയും അനുഭവവേദ്യമാക്കുകയും സാധ്യമല്ല. നോവല്‍ അതും വാക്കുകളുടെ ഫലപ്രദമായ വിന്ന്യാസത്തിലുടെ സാധിതമാക്കുന്നു. രണ്ടാമൂഴത്തില്‍ ഈ രണ്ട് ഘടകങ്ങളും എംടി ഉപയോഗിക്കുന്നത് എങ്ങനെയെന്ന് പരിശോധിക്കാം. ദ്രൗപദിയെ സംഭോഗത്തിനായി വിവസ്ത്രയാക്കിയപ്പോള്‍ പത്തിക്കീറ്റിലെ കസ്തൂരിയുടെ ഗന്ധം അനുഭവപ്പെട്ടതായി എംടി എഴൂതുന്നു.

∙ സൂക്ഷ്മവിശദാംശങ്ങളുടെ കല

വിശദാംശങ്ങള്‍ അഥവാ മൈന്യൂട്ട് ഡീറ്റയിലിങ്ങിന് നോവല്‍ രചനയിലുളള പ്രാധാന്യം എക്കാലത്തെയും മാസ്റ്റര്‍ സ്‌റ്റോറി ടെല്ലറായ ദസ്‌തേവ്‌സ്‌കി ഊന്നിപ്പറയുന്നുണ്ട്. ഒരിക്കല്‍ അദ്ദേഹം എഴൂതി. തന്റെ ക്രാഫ്റ്റില്‍ സൂക്ഷ്മജ്ഞാനം വേണമെന്ന് മാത്രമല്ല, ഒരു നോവലിസ്റ്റ് താന്‍ ചിത്രീകരിക്കാന്‍ പോകുന്ന ജീവിതയാഥാര്‍ഥ്യം സൂക്ഷ്മവിശദാംശങ്ങളോടെ പരിപൂര്‍ണമായറിഞ്ഞിരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മ്യൂസിയം ഓഫ് ഇന്നസന്‍സ് എന്ന മോഡേണ്‍ ക്ലാസിക്കിന്റെ സൃഷ്ടാവായ പാമുക്കും വിശദാംശങ്ങളുടെ വൈപുല്യത്തിലുടെ നോവല്‍ എന്ന കല ഉദാത്തത കൈവരിക്കുന്നതെങ്ങിനെയെന്ന് തന്റെ സര്‍ഗാത്മക രചനകളിലൂടെയും സൈദ്ധാന്തിക ഗ്രന്ഥങ്ങളിലൂടെയും സ്പഷ്ടമാക്കുന്നു.