2022ൽ സിപിഎമ്മിനെ ‘പരിഭ്രാന്തിയിലാഴ്ത്തിയ’ കേന്ദ്ര തീരുമാനം: ബംഗാളിൽ ബുദ്ധദേവിനെ ചതിച്ചത് ആര്?

പരിഷ്കരണങ്ങളുടെ ആഹ്ലാദാരവങ്ങൾക്കു പിന്നാലെ 1991ൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ തകർന്നു വീണു. പിന്നാലെ കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിലെ ഒരുപിടി രാജ്യങ്ങൾ കൂടി സ്വതന്ത്രമായി. ജനാധിപത്യത്തെയും പൗരാവകാശത്തെയും വിലമതിക്കുന്നവർ ആ ‘തകർച്ച’യിൽ ആഹ്ലാദം കൊണ്ടു. എന്നാൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് സാമ്രാജ്യങ്ങൾ തകരുകയോ, ഇല്ലേയില്ല എന്ന വിശ്വാസമായിരുന്നു ഇന്ത്യയിലെ ഒരു വിഭാഗം കമ്യൂണിസ്റ്റ് നേതാക്കൾക്കുണ്ടായിരുന്നത്. ഒ.വി.വിജയന്റെ പ്രശസ്തമായ ഒരു കാർട്ടൂൺ രൂപംകൊണ്ടത് ഈ സാഹചര്യത്തിലായിരുന്നു. ഒരു നമ്പൂതിരി രാമായണം വായിക്കുന്നു. ‘മലകളിളകിലും മഹാജനാനാം മനമിളകാ...’. സമീപത്ത് ഇളകാത്ത വിശ്വാസമെന്ന വൻമല.

വിശ്വാസമെന്ന മലയെ നീക്കാൻ ശ്രമിച്ച വിഡ്ഢിയായും ബുദ്ധദേവ് ഭട്ടാചാര്യയെ വിലയിരുത്തുന്നവരുണ്ട്. ബുദ്ധദേവ് ഭട്ടാചാര്യ സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകർച്ചയിൽ നിന്ന് ‘പാഠം’ പഠിച്ചില്ല. ഗോർബച്ചേവ് ചെയ്തപോലെ, ഒന്നര പതിറ്റാണ്ടു കാലത്തിനു ശേഷം, സിപിഎമ്മിന്റെ ശക്തികേന്ദ്രമായ ബംഗാളിൽ പരിഷ്കരണത്തിന്റെ കൊടുങ്കാറ്റ് അഴിച്ചുവിടുകയാണ് അദ്ദേഹം ചെയ്തത്. ഗോർബച്ചേവ് എന്ന വ്യക്തിയാണ് കമ്യൂണിസത്തിന്റെ അന്തകനെന്ന് ഇന്നും പല്ലിറുമ്മുന്ന ഒരു വിഭാഗമുണ്ട്. ഗോർബച്ചേവ് ചരിത്രത്തിന്റെ വിസ്മൃതിയിലേക്ക് പോയെന്ന് അവർ ഊറ്റംകൊള്ളുന്നു. കവിയും കലാഹൃദയവും ഉണ്ടായിരുന്ന ബുദ്ധദേവ് വിസ്മൃതിയുടെ ആവരണത്തിലേക്ക് സ്വയം മറയുകയായിരുന്നു. പരിഷ്കരണങ്ങൾ വഴി ബംഗാളിനെ ഇടതുപക്ഷത്തിന് പച്ചതൊടാനുള്ള പരുവമല്ലാതാക്കിയതിന്റെ പാപഭാരം ഏറ്റുവാങ്ങിയാണ് അദ്ദേഹം പിൻവാങ്ങിയത്. കുളിപ്പിച്ചശേഷം കുട്ടിയെക്കൂടി പുറത്തേക്കു കളഞ്ഞു.  

∙ ആരാണ് ശരി?

‘ശരിയായ ചിന്തയും തെറ്റായ പ്രവൃത്തിയും കൊണ്ട് ദുരന്ത നായകനായി’ എന്ന് ബുദ്ധദേവിനെപ്പറ്റി വിലയിരുത്തലുണ്ട്.  ബംഗാളിലെ സാമ്പത്തിക മേഖലയിൽ ‘പെരിസ്ട്രോയിക്ക’ നടപ്പാക്കുന്ന കാലത്തൊരിക്കൽ അദ്ദേഹം കേരളത്തിൽ വന്നു. തന്റെ പരിഷ്കരണപരിപാടികളെ വളരെ ആവേശത്തോടെ അവതരിപ്പിച്ചു. വിദേശ കമ്പനികൾ ബംഗാളിൽ നിക്ഷേപം നടത്താൻ എത്തുന്നത് അദ്ദേഹം വിവരിച്ചു. അതീവ ആത്മാർഥതയുള്ള സഖാവിന്റെ പോക്കിൽ ചിലരെങ്കിലും അന്നേ ആശങ്കാകുലരായിരുന്നു. ഭയപ്പെട്ടതു തന്നെയാണ് സംഭവിച്ചത്. നന്ദിഗ്രാം, സിംഗൂർ എന്നീ വാക്കുകൾ സിപിഎമ്മിന്റെ തലയിൽ തീകോരിയിട്ടു. പ്രതിഷേധം അടിച്ചൊതുക്കാൻ പാർട്ടി പ്രവർത്തകർ രംഗത്തിറങ്ങിയതോടെ എല്ലാം കൈവിട്ടുപോയി. 

ബംഗാളിനെ ആകെ മാറ്റിയെടുക്കാൻ ആത്മാർഥമായി ശ്രമം നടത്തിയ ബുദ്ധദേവ്, രാഷ്ട്രീയക്കളിയിൽ സർക്കാരും പാർ‍ട്ടിയും മലവെള്ളപ്പാച്ചിലിൽ എന്ന പോലെ ഒഴുകിപ്പോകുന്നത് കണ്ടുനിന്നു. ഇതിന് ഇടവരുത്തിയ വ്യക്തി ദുരന്തനായകനല്ലെങ്കിൽ മറ്റാരാണ്? എന്നാൽ ഇതൊന്നുമായിരുന്നില്ല ബുദ്ധദേവ് ഭട്ടാചാര്യ. ജ്യോതിബസു എന്ന, പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്കു വരെ പരിഗണിച്ച ഉന്നതശീർഷനായ നേതാവിന്റെ പിൻഗാമിയായാണ് വരുന്നത് (2000–2011) എന്ന കാര്യംതന്നെ ബുദ്ധദേവിന് ഭാരം നൽകുന്നതായിരുന്നു. അത്രയും ജനകീയനും സമ്മതനും ആയിരുന്നു ബസു. ബുദ്ധദേവിന്റെ തുടക്കം പക്ഷേ ഒട്ടും മോശമായില്ല. അടുത്തവർഷം, 2001ൽ നടന്ന നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 199 സീറ്റു നേടിയാണ് ബുദ്ധദേവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ വിജയിച്ചത്. 2006ലാകട്ടെ 235 ആയി അത് ഉയർത്താനും കഴിഞ്ഞു. 

ഇത്രയും ജനപിന്തുണയാണ് പരിഷ്കരണങ്ങൾ നടത്താൻ അദ്ദേഹത്തിന് ആത്മവിശ്വാസം നൽകിയത്. ബംഗാളിനെ വ്യവസായങ്ങളുടെ ശവപ്പറമ്പാക്കിയത് യൂണിയനുകളുടെ അതിരുകടന്ന ഇടപെടലുകളായിരുന്നു. ഇക്കാര്യത്തെപ്പറ്റി ചോദിച്ചപ്പോൾ ‘ഏറ്റവും വലിയ യൂണിയൻ ഞങ്ങളുടേതാണ്, തൊഴിലാളികളെ കാര്യങ്ങളെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ ഞങ്ങൾക്കു കഴിയും’ എന്നാണ് ഉറപ്പോടെ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. എന്നാൽ യൂണിയനുകളിൽ നിന്നല്ല ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്നായിരുന്നു അപ്രതീക്ഷിതമായ എതിർപ്പുകൾ ഉയർന്നുവന്നത്. 

∙ പാളിച്ചകൾ, രാജിസന്നദ്ധത

‘കൃഷിയാണ് നമ്മുടെ അടിത്തറ, വ്യവസായമാണ് ഭാവി’ എന്നായിരുന്നു ബുദ്ധദേവ് രൂപം നൽകിയ മുദ്രാവാക്യം. വ്യവസായം കൊണ്ടുവരാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെ കൃഷിക്കാർ തകർത്തു എന്നതായിരുന്നു അന്തിമഫലം. ടാറ്റയുടെ നാനോ കാർ കമ്പനി സിംഗൂരിൽ സ്ഥാപിക്കുന്ന കാര്യം 2006ൽ പ്രഖ്യാപിച്ചതോടെയാണ് ബംഗാളികൾ അതിരറ്റ് സ്നേഹിച്ചിരുന്ന നേതാവിനെതിരെ ക്രമേണ തിരിഞ്ഞത്. ബുദ്ധദേവിനൊപ്പം ബംഗാൾ രാഷ്ട്രീയവും മറ്റൊരു ഘട്ടത്തിലേക്കു കടക്കുകയായിരുന്നു. സിംഗൂരിനും നന്ദിഗ്രാമിനും പുറമെ ഐടി വ്യവസായം വളർത്താനും സൽബോണിയിൽ ഏറ്റവും വലിയ സ്റ്റീൽ പ്ലാന്റ് സ്ഥാപിക്കാനും നായചറിൽ കെമിക്കൽ ഹബ് സ്ഥാപിക്കാനും അദ്ദേഹം പദ്ധതിയിട്ടു. 2006ൽ സിംഗൂരിൽ ടാറ്റയ്ക്കു വേണ്ടി 997 ഏക്കർ ഭൂമിയാണ് ഏറ്റെടുത്തത്. 3 ലക്ഷത്തോളം പേരെ കുടിയൊഴിപ്പിക്കേണ്ടി വരും എന്നതാണ് സമരത്തിന് ഇടയാക്കിയത്.