‘ജഹാം റാം കാ ജന്മ് ഹുവാ ഥാ, മന്ദിർ വഹീ ബനായേംഗേ (എവിടെയാണോ രാമൻ ജനിച്ചത്, അവിടെ രാമക്ഷേത്രമുണ്ടാക്കിയിരിക്കും) എന്ന തൊണ്ണൂറുകളിലെ മുദ്രാവാക്യം ബിജെപിക്ക് രാഷ്ട്രീയമായി എത്ര പ്രയോജനപ്പെട്ടെന്നത് ചരിത്രമാണ്. ദശകങ്ങളായി ബിജെപിയുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പു മുദ്രാവാക്യമായിരുന്ന രാമക്ഷേത്രം 2023 ഡിസംബറോടെ യാഥാർഥ്യമാകും.

ശൈശവ രൂപത്തിലുള്ള ശ്രീരാമനാണ് (രാംലല്ല) അയോധ്യയിലെ പ്രതിഷ്ഠ. ഈ ഡിസംബറോടെ ഇപ്പോഴുള്ള താൽക്കാലിക ക്ഷേത്രത്തിൽനിന്ന് രാമക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠ നടക്കുന്ന വിധത്തിലാണ് ക്ഷേത്രനിർമാണം പുരോഗമിക്കുന്നത്. 161 അടി ഉയരത്തിൽ 3 നിലകളിലായാണ് ക്ഷേത്ര നിർമാണം പൂർത്തിയാകുന്നത്. തീർഥാടകർക്കുള്ള സത്രം, മ്യൂസിയം, ആർക്കൈവുകൾ, ഗവേഷണ കേന്ദ്രം, ഓഡിറ്റോറിയം, ഗോശാല, പുരോഹിതർക്കുള്ള മുറികൾ തുടങ്ങിയവയും ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിലുണ്ടാകും.

∙ പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നത് ബാലരൂപത്തിലുള്ള രാമന്റെ വിഗ്രഹം

ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീലകത്ത് ഗർഭഗൃഹത്തിന്റെ നിർമാണം പൂർത്തിയായിക്കഴിഞ്ഞു. രാം ലല്ലയുടെ 2 വിഗ്രഹങ്ങൾ ഇവിടെയുണ്ടാകും. നിലവിൽ ആരാധിക്കുന്ന വിഗ്രഹത്തിനു പുറമേ ദർശന സൗകര്യത്തിനാണ് മറ്റൊരു വിഗ്രഹം കൂടി പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നത്. 52 ഇഞ്ച് ഉയരമുണ്ടാകും ഇതിന്. വാത്മീകി രാമായണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാകും, അഞ്ചു വയസ്സുളള ബാലനായ രാമന്റെ വിഗ്രഹം നിർമിക്കുക. രാമനവമി ദിവസം ഉച്ചയ്ക്ക് 12ന് (ശ്രീരാമൻ ഭൂജാതനായെന്നു വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന സമയം) സൂര്യപ്രകാശം രാമവിഗ്രഹത്തിന്റെ ശിരസ്സിൽ വീഴുന്ന വിധത്തിലാകും നിർമാണം.

ഒന്നാം നിലയിലെ രാമദർബാറിൽ സീതാദേവിയുടെ പ്രതിഷ്ഠയുണ്ടാകും. താഴത്തെ നിലയിൽ ബാലരൂപത്തിലുള്ള രാമനായതിനാലാണ് സീതാദേവിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ മുകളിലേക്കു മാറ്റുന്നത്. ക്ഷേത്രസമുച്ചയത്തിൽ വാത്മീകി മഹർഷി, ശബരി, വസിഷ്ഠ മഹർഷി, വിശ്വാമിത്ര മഹർഷി, നിഷാദ രാജാവ്, അഗസ്ത്യമുനി, അഹല്യ എന്നിവർക്കായി ഉപക്ഷേത്രങ്ങളുമുണ്ടാകും. രാമകഥ പൂർണമായി പ്രതിമകളിലൂടെ ക്ഷേത്ര സമുച്ചയത്തിൽ ആവിഷ്കരിക്കുന്നുമുണ്ട്.

∙ ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം എട്ടര ഏക്കറിൽ

പ്രദക്ഷിണ വീഥി ഉൾപ്പെടെ എട്ടര ഏക്കറിലാണ് ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം തയാറാകുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തോടനുബന്ധിച്ചുള്ള മ്യൂസിയവും തീർഥാടകർക്കുള്ള സൗകര്യങ്ങളുമുൾപ്പെടെ ആകെ 77 ഏക്കറോളമാണ് അയോധ്യ ക്ഷേത്രം നഗരമധ്യത്തിലൊരുങ്ങുന്നത്. 2025 ഡിസംബറോടെ പൂർണമായും ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം തയാറാകും. 1800 കോടി രൂപയാണ് ചെലവു പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.

ഡിസംബറിൽ പ്രതിഷ്ഠ പൂർത്തിയാക്കി ജനുവരിയോടെ ദർശനം അനുവദിക്കാനാവുമെന്നാണ് ക്ഷേത്രനിർമാണ സമിതി കരുതുന്നത്. രാവിലെ 6.30 മുതൽ രാത്രി എട്ടു വരെയായിരിക്കും ദർശനം. ലക്ഷക്കണക്കിനു ഭക്തരെത്തുമെന്നു കരുതുന്നതിനാൽ ഒരാൾക്ക് 17 സെക്കൻഡ് സമയം ദർശനത്തിനു ലഭിക്കുന്ന വിധത്തിലായിരിക്കും ക്രമീകരണം. പ്രതിഷ്ഠയിൽനിന്ന് 30 അടി അകലത്തിലായിരിക്കും ഭക്തർക്കു നിൽക്കാനാവുക.

∙ പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങളെ അതിജീവിക്കും, 1000 വര്‍ഷത്തിലേറെ!

കുറഞ്ഞത് ആയിരം വർഷം ആയുസ്സുള്ള രീതിയിൽ, ഭൂകമ്പത്തെയും മറ്റു പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങളെയും അതിജീവിക്കാനുള്ള ശേഷിയോടെയാണ് ക്ഷേത്രനിർമാണം നടത്തുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലിന്റെയും (ഗർഭഗൃഹം) ക്ഷേത്രസമുച്ചയത്തിന്റെയു തറ 15 അടി ഉയരത്തിലാണ് നിർമിച്ചിരിക്കുന്നത്. സാൻഡ് സ്റ്റോണും കർണാടക, ആന്ധ്ര എന്നിവിടങ്ങളിൽനിന്നുള്ള ഗ്രാനൈറ്റും രാജസ്ഥാനിൽനിന്നുള്ള മുന്തിയ ഇനം മാർബിളും ഉപയോഗിച്ചാണ് തറ നിർമിച്ചത്. ഇതിനായി 4 ലക്ഷം ക്യുബിക് അടി കല്ലുകളും മാർബിളും ഉപയോഗിച്ചു. സ്റ്റീലും ഇഷ്ടികയും ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ല.

തറ നിർമിക്കുമ്പോൾ നേരത്തേ വിവിധ ഇടങ്ങളിൽനിന്നു പൂജിച്ചു കൊണ്ടുവന്ന 2.75 ലക്ഷം ശിലകളും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ബാക്കിയുള്ളവ നടപ്പാത നിർമാണത്തിന് ഉപയോഗിക്കും. 115 രാജ്യങ്ങളിൽനിന്നു കൊണ്ടുവന്ന മണ്ണ്, വിവിധ നദികളിലെയും അരുവികളിലെയും ജലം എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. 

∙ വളരുന്നു, അയോധ്യ നഗരവും 

ഏകദേശം 2 വർഷം മുൻപ് ഹോട്ടൽ ബുക്കിങ് ആപ്പുകളിൽ അയോധ്യയിൽ താമസസ്ഥലം തിരയുമ്പോൾ കഷ്ടിച്ച് 20 ഹോട്ടലുകളേ തെളിയുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഇപ്പോൾ നക്ഷത്ര സൗകര്യമുള്ളവയടക്കം അൻപതിലേറെ ഹോട്ടലുകൾ അയോധ്യയിലുണ്ട്. നല്ല നിലവാരമുള്ളവയാണ് പകുതിയിലേറെയും. ഫൈസാബാദിലും ഒട്ടേറെ ഹോട്ടലുകളും വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങളും ഉയരുന്നുണ്ട്.