വിവാഹ സദ്യയിലെ തൂശനിലയിൽ ഇടതു വശത്തെ തൊടുകറികളെ മറച്ച് ഇരിപ്പുറപ്പിക്കുന്ന ഭീമൻ പപ്പടം മുതൽ പനിച്ചു പൊരിഞ്ഞു കിടക്കുമ്പോൾ കഞ്ഞിക്കൊപ്പം ഉപ്പുരസം പകരുന്ന ചുട്ട പപ്പടം വരെ... ഏത് ആഹാരമാവട്ടെ അതുമായി പപ്പടം വളരെ വേഗം കൂട്ടാവും. ഇതുപോലെ ഇന്ത്യയിലെ അരലക്ഷത്തോളം സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതത്തിൽ കൂട്ടായി മാറിയ ലിജ്ജത്ത് പപ്പടത്തെ കുറിച്ച് കേട്ടിട്ടുണ്ടോ? 1959 ൽ ഏഴ് ഗുജറാത്തി സ്ത്രീകൾ അവരുടെ വീടുകളിൽ ആരംഭിച്ച ‘പപ്പടക്കമ്പനി’ പിന്നീട് ‌‌വലിയൊരു പ്രസ്ഥാനമായി മാറുകയായിരുന്നു. ഇന്നത് 42,000 ത്തോളം സ്ത്രീകൾക്ക് തൊഴിൽ നൽകുന്ന 1600 കോടി രൂപ ആസ്തിയുള്ള ഭക്ഷ്യനിർമാണ കമ്പനിയായി വളർന്നിരിക്കുന്നു. 

കേരളത്തിലുള്ളവർ ലിജ്ജത്ത് പപ്പടത്തെക്കുറിച്ച് അധികം കേട്ടിട്ടില്ലെങ്കിലും ഉത്തരേന്ത്യയിൽ കുറച്ച് നാളെങ്കിലും താമസിച്ചിട്ടുള്ളവർ ഈ പേര് മറക്കാൻ സാധ്യത കുറവാണ്. ഉത്തരേന്ത്യയിൽ കുത്തകയായ ലിജ്ജത്ത് പപ്പടം നിരവധി വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും നാവിൽ രുചിവിസ്മയം തീര്‍ക്കുന്നുണ്ട്. ഒരു സംരംഭകയാവണം എന്ന് തീരുമാനിച്ച് ഇറങ്ങിയാൽ അത് തീർച്ചയായും വിജയത്തിലേക്ക് എത്തുമെന്നതിന്റെ തെളിവാണ് ലിജ്ജത്ത് പപ്പടം നൽകുന്ന സന്ദേശം. ഒരു കുഞ്ഞു സംരംഭം എങ്ങനെ വലിയൊരു പ്രസ്ഥാനമായി മാറിയെന്നും 80 രൂപയിൽനിന്ന് 1600 കോടിയിലേക്കുള്ള പപ്പട കമ്പനിയുടെ വളർച്ച എങ്ങനെയായിരുന്നുവെന്നും വിശദമായി അറിയാം. 

∙ ഏഴ് വീട്ടമ്മമാർക്ക് വായ്പയായി ലഭിച്ച 80 രൂപ

1959 ൽ ബോംബെ എന്ന ഇന്നത്തെ മുംബൈ. സാധാരണ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന അയൽവാസികളായ ഏഴ് വീട്ടമ്മമാർ. അവരുടെ മനസ്സിൽ തോന്നിയ ആശയമായിരുന്നു പപ്പട നിർമാണം. ജസ്വന്തിബെൻ ജമ്നാദാസ് പോപറ്റ്, പാർവതിബെൻ രാംദാസ് തോഡാനി, ഉജംബെൻ നരൻദാസ് കുണ്ഡലിയ, ബാനുബെൻ തന, ലഗുബെൻ അമൃത്‌ലാൽ ഗോകാനി, ജയബെൻ വി. വിത്തലാനി, ദിവാലിബെൻ എന്നിവരായിരുന്നു ചരിത്രം മാറ്റിയെഴുതിയ ആ വീട്ടമ്മമാർ.

പാചകത്തിൽ കൈപ്പുണ്യം തെളിയിച്ച വീട്ടമ്മമാർക്ക് പപ്പടനിർമാണത്തിനായി പ്രോത്സാഹനവുമായി സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനും സെർവന്റ്‌സ് ഒാഫ് ഇന്ത്യ സൊസൈറ്റി അംഗവുമായ ഛഗൻലാൽ കരംസി പരേഖ് ഒപ്പമുണ്ടായിരുന്നു. ഇദ്ദേഹമാണ് വീട്ടമ്മമാർക്ക് 80 രൂപ വായ്പയായി നൽകിയത്. ഈ തുകയ്ക്ക് കൈകൊണ്ട് പപ്പടം നിർമ്മിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ചെറിയ ഉപകരണങ്ങൾ വാങ്ങിയ വീട്ടമ്മമാർ താമസിയാതെ പപ്പട നിർമാണത്തിലേക്കു കടന്നു. വീടിന്റെ ടെറസായിരുന്നു ഇവരുടെ ആദ്യത്തെ 'ഫാക്ടറി'. 

∙ എന്തുകൊണ്ട് പപ്പട നിർമാണത്തിലേക്ക്..?

ബിസിനസിൽ അറിവില്ലാത്ത സ്ത്രീകൾ അവരുടെ ആദ്യ സംരംഭത്തിന് എന്തുകൊണ്ട് പപ്പട നിർമാണം തിരഞ്ഞെടുത്തു? കാരണം വീട്ടമ്മമാരായ അവർക്ക് പാചകത്തിലായിരുന്നു പ്രാവീണ്യം ഏറെയുണ്ടായിരുന്നത്. പപ്പടമെന്നത് അക്കാലത്തും ഭക്ഷണത്തിലെ പ്രധാന വിഭവങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു. പരമ്പരാഗതമായി വീട്ടമ്മമാർക്കു കൈമാറി വന്ന നിര്‍മാണ രീതിക്കു പുറമെ കുലത്തൊഴിലായും പപ്പട നിർമാണം അക്കാലത്തു നടന്നിരുന്നു. അധികം മൂലധനച്ചെ‌ലവില്ലാതെ, കൈകൊണ്ട് നിര്‍മിക്കാമെന്നതും, സ്വന്തം വീടുകൾതന്നെ പണിശാലയാക്കാമെന്നതും പപ്പട നിർമാണത്തിലേക്ക് തിരിയാൻ വീട്ടമ്മമാരെ പ്രേരിപ്പിച്ചു.  

∙ ആദ്യ ഫലസൂചനകളിൽ സന്തോഷം ഇരട്ടിച്ചു

ആദ്യം നിർമിച്ച നാലു കെട്ട് പപ്പടം ഒരു കടയിലാണ് വീട്ടമ്മമാർ വിൽക്കാനായി കൈമാറിയത്. ഏഴു പേരുടെ കൈകൾ പരത്തിയ പപ്പടത്തിന് ആവശ്യക്കാർ ഏറിയതോടെ പപ്പട നിർമാണത്തിന് കൂടുതൽ പേരെ ചുമതലപ്പെടുത്തേണ്ടി വന്നു. പപ്പടനിർമാണം ആരംഭിച്ച് മൂന്നു മാസമായപ്പോൾ സംഘത്തിൽ 25 സ്ത്രീകള്‍ പങ്കുചേർന്നു. ഇതോടെ പപ്പട നിർമാണ കമ്പനി ഒരു സഹകരണ സ്ഥാപനമായി വളർന്നു. ആദ്യകാലത്ത് പെൺകുട്ടികളെ പ്രായപരിധിയില്ലാതെ ജോലിക്കായി എടുത്തിരുന്നെങ്കിലും പിന്നീടത് 18 വയസ്സായി നിജപ്പെടുത്തി.  

80 രൂപ മൂലധനവുമായി ആരംഭിച്ച കമ്പനി ആദ്യ വര്‍ഷത്തിൽ 6196 രൂപയുടെ വിൽപനയാണ് നടത്തിയത് (1959 ൽ ആണെന്നോർക്കണം). ഇതോടെ, എളുപ്പം പൊടിയുന്ന പപ്പടത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക അടിത്തറ ഉറച്ചതാണെന്ന് സംരംഭകർക്ക് മനസ്സിലായി. പപ്പട നിർമാണം രണ്ടാം വർഷത്തിലേക്കു കടന്നപ്പോൾ 150 സ്ത്രീകൾ ഭാഗമായി മാറി. മൂന്നാം വർഷത്തിലാകട്ടെ അത് 300 ആയി ഉയർന്നു. ഇതോടെ ചില തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ തലപ്പത്തുള്ള സ്ത്രീകൾ തീരുമാനിച്ചു. അത് ഉണ്ടാക്കിയ ഫലം അവരുടെ പ്രതീക്ഷകൾക്കും മുകളിലായിരുന്നു.  

∙ ജീവനക്കാർ കൂടി, ഒപ്പം വെല്ലുവിളികളും 

ജീവനക്കാരുടെ എണ്ണം വർധിച്ചതോടെ പപ്പടനിർമാണത്തിലും വേഗത കൈവന്നു. വിൽപനയിലെ മുന്നേറ്റം സ്ത്രീകളുടെ ആവേശം ഇരട്ടിയാക്കിയെന്നു പറയുന്നതാണു ശരി. എന്നാൽ ചില പ്രശ്നങ്ങൾ അപ്പോഴേക്കും ഉയർന്നു വന്നു. കാലാവസ്ഥയായിരുന്നു പ്രധാന വില്ലന്‍. മഴക്കാലമായാൽ പിന്നീടുള്ള നാലു മാസം വെയിലേറ്റ് പപ്പടം ഉണക്കിയെടുക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. ഇതിനെ തരണം ചെയ്യാനുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ വാങ്ങുകയായിരുന്നു ആദ്യ കടമ്പ. ആദ്യഘട്ടത്തിൽ സ്റ്റൗവിന് മുകളിലായി കട്ടിൽ കെട്ടിയിട്ട് അതിൽ പപ്പടം ഉണക്കിയെടുക്കാൻ പോലും സ്ത്രീകൾ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ ചൂടാക്കാനുള്ള ഹീറ്റ് കാബിനറ്റുകൾ, മൈക്രോ വേവ് അവ്നുകൾ എന്നിവയുൾപ്പടെയുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ സംഘം സ്വന്തമാക്കി.