Activate your premium subscription today
എന്തുകൊണ്ടാണ് ഗാന്ധിജിയെപ്പോലെ ‘പല്ലില്ലാത്ത അപ്പൂപ്പൻ’ അല്ലാതിരുന്നിട്ടും പാൽപുഞ്ചിരി ഇല്ലാതിരുന്നിട്ടും നെഹ്റു കുട്ടികളുടെ ഇഷ്ടക്കാരനായത്? ചെറുപ്പകാലം മുതൽ ഇപ്പോഴും എന്നെ കുഴപ്പത്തിലാക്കുന്നൊരു ചിന്തയാണത്. കുട്ടികളുടെ കണ്ണിലൂടെ നോക്കിയാൽ, രൂപത്തിലും ഭാവത്തിലും കുട്ടികളുടെ കൂട്ടുകാരനാകേണ്ടത്
എല്ലാ വർഷവും നവംബർ പതിനാലിനാണ് ശിശുദിനം ആചരിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി ആയിരുന്നപണ്ഡിറ്റ് ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിന്റെ ജന്മദിനമാണ് ശിശുദിനമായി ആചരിക്കുന്നത്. കുട്ടികളെ വളരെ ഇഷ്ടമായിരുന്ന നെഹ്റു അവരാണ് സമൂഹത്തിന്റെ ആണിക്കല്ലെന്ന് വിശ്വസിച്ചു. സ്നേഹനിർഭരമായ അന്തരീക്ഷത്തിൽ കുട്ടികൾ വളർന്ന്
ബ്യൂറോക്രാറ്റുകളും എഴുത്തുകാരും നയതന്ത്രവിദഗ്ധരും ബുദ്ധിജീവികളും പ്രഭാഷകരുമൊക്കെ വിരമിച്ചശേഷം സജീവരാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കു കടക്കുന്നതും വളരെപ്പെട്ടെന്ന് അധികാരത്തിന്റെ ഭാഗമാകുന്നതും ഇന്ത്യയിലെ പതിവുകാഴ്ചയാണ്. ഇവരിൽ പലരും സ്വയം താരതമ്യം ചെയ്യുന്നത് എഴുത്തുകാരനും ദാർശനികനുമായിരുന്ന ജവാഹർലാൽ നെഹ്റുവുമായിട്ടാണ് എന്നതു രസകരമാണ്. എന്നാൽ, 1919ൽ സജീവരാഷ്ട്രീയത്തിലേക്കു കടന്നുവന്ന നെഹ്റു പത്തു വർഷത്തിനകം കോൺഗ്രസ് അധ്യക്ഷസ്ഥാനത്തെത്തിയത് അദ്ദേഹം ബുദ്ധിജീവിയായതുകൊണ്ടാണെന്ന വാദം സത്യവിരുദ്ധമാണ്. കിഴക്കൻ യുപിയിലെ കർഷകരെയും തൊഴിലാളികളെയും വിദ്യാർഥി-യുവജനങ്ങളെയും സംഘടിപ്പിക്കാനും ഗാന്ധിയൻ സന്നദ്ധപ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഗ്രാമീണതലപ്രചാരണം ഏറ്റെടുക്കാനും മാത്രമല്ല, സാമ്രാജ്യത്വവിരുദ്ധലീഗിന്റെ രാജ്യാന്തര നേതൃത്വത്തെ നയിക്കാനും ചുരുങ്ങിയ കാലയളവു കൊണ്ടുതന്നെ അദ്ദേഹം പ്രാപ്തനായിരുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ വിദൂരഗ്രാമങ്ങൾ മുതൽ യൂറോപ്പുവരെ പരന്ന വൈവിധ്യമാർന്ന പ്രവർത്തനങ്ങളാണ് അദ്ദേഹത്തെ ജനപ്രിയനാക്കിയത്. അതിലെ അവിസ്മരണീയമായ ഒരേടാണ് അദ്ദേഹം അലഹാബാദ് മുനിസിപ്പാലിറ്റിയുടെ ചെയർമാനായി പ്രവർത്തിച്ച കാലയളവ്. പക്ഷേ, നെഹ്റുവിന്റെ ഭരണനിർവഹണപാടവവും നീതിബോധവും കൃത്യമായി അടയാളപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ആ കാലത്തെക്കുറിച്ചു പലർക്കും അറിയില്ല.
ഭരണഘടനാ നിർമാണസമിതിയിൽ ആരെ അംഗമാക്കണം? പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്റുവിന്റെ മനസ്സിൽ വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനായിരുന്നു. ഭരണഘടനയ്ക്കു രൂപം കൊടുക്കാൻ ഡോ.അംബേദ്കറുടെ സേവനം പ്രയോജനപ്പെടുത്തണമെന്ന നിർബന്ധത്തിൽ ഗാന്ധിജിയും. ഒടുവിൽ അംബേദ്കർക്കു നറുക്കുവീണു. എങ്കിലും ഭരണഘടനയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ടാകുമ്പോൾ നെഹ്റു ഉപദേശം തേടിയിരുന്നതു കൃഷ്ണമേനോനിൽനിന്നായിരുന്നു. ഭരണഘടനയുടെ പ്രശസ്തമായ ആമുഖം നെഹ്റുവിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നതെങ്കിലും അതിനു രൂപം കൊടുത്തതും അവതരിപ്പിച്ചതും കൃഷ്ണമേനോനാണെന്നതു ഡൽഹിയിലെ രാഷ്ട്രീയവൃത്തങ്ങൾക്കറിയാമായിരുന്നു. കൃഷ്ണമേനോനെക്കുറിച്ച് ഈയിടെ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഗ്രന്ഥത്തിൽ കോൺഗ്രസ് നേതാവ് ജയറാം രമേശും ഈ വസ്തുത തുറന്നുപറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. കൃഷ്ണമേനോനും നെഹ്റുവും തമ്മിൽ ആഴത്തിലുണ്ടായിരുന്ന ബന്ധവും കൃഷ്ണമേനോന്റെ പ്രതിഭയും ഇതിൽനിന്നു വ്യക്തം. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുശേഷം ഇന്ത്യയുടെ വിദേശനയവും രാജ്യാന്തരബന്ധങ്ങളും രൂപപ്പെടുത്തിയതു വിദേശകാര്യമന്ത്രി കൂടിയായിരുന്ന പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്‌റുവായിരുന്നു. അതിനു മുൻപ് കോൺഗ്രസിന്റെ സമീപനങ്ങളും വിദേശനയവുമൊക്കെ രൂപപ്പെടുത്തിയതും അദ്ദേഹംതന്നെ. അതിനു വലിയ സഹായം ചെയ്തത് അന്ന് ഇംഗ്ലണ്ടിലായിരുന്ന വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനായിരുന്നു.
നൂറു കൈകളുള്ള കൂറ്റൻ ജലജീവികൾ ഏതോ ലക്ഷ്യത്തിലേക്കു മത്സരിച്ചു കുതിക്കുന്നു. അതോ, ജലവേദിയിൽ ഒരേ താളത്തിലമർന്ന ചുവടുകൾ പോലെ തുഴകൾ തീർക്കുന്ന സംഘനൃത്തമോ? മനുഷ്യരുടെ പേശീബലം വെള്ളത്തിന്റെ എതിർപ്പുകളെ പിന്തള്ളുമ്പോൾ 130 അടി നീളമുള്ള ചാട്ടുളികൾ തെന്നിപ്പായുന്നോ? എത്ര ആംഗിളുകളാണ് ആ കാഴ്ചയ്ക്ക്!
ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ ഉപരാഷ്ട്രപതിയും രണ്ടാമത്തെ രാഷ്ട്രപതിയുമായ ഡോ. സർവേപ്പള്ളി രാധാകൃഷ്ണന്റെ 136–ാം ജന്മദിനമായിരുന്നു സെപ്റ്റംബർ 5ന്. പക്ഷേ, ആ ദിവസം ‘അധ്യാപകദിനത്തിന്റെ അനുഷ്ഠാന’ങ്ങളിലേക്കു ചുരുങ്ങുമ്പോൾ, ‘ദാർശനികനും പ്രതിഭാശാലിയുമായ അധ്യാപകൻ’ എന്ന കള്ളിയിലേക്കു മാത്രം ഒതുങ്ങിപ്പോവുകയാണ് ഡോ. രാധാകൃഷ്ണനും. സ്വതന്ത്രഇന്ത്യ കണ്ട ഏറ്റവും മികച്ച നയതന്ത്രജ്ഞരിൽ ഒരാളായിരുന്നു രാധാകൃഷ്ണനെന്നും ഇന്ത്യൻ അംബാസഡറായി സോവിയറ്റ് യൂണിയനിൽ ചെലവഴിച്ച കാലത്ത് ജോസഫ് സ്റ്റാലിൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള നേതാക്കളിൽ അദ്ദേഹം അനുപമമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയിരുന്നു എന്നും അധികമാർക്കും അറിയില്ല. ഇന്ത്യയും സോവിയറ്റ് യൂണിയനും പരസ്പരം സംശയിക്കുന്ന കാലത്താണ് രാധാകൃഷ്ണനെ നെഹ്റു മോസ്കോയിലേക്ക് അയച്ചത്. ഇന്ത്യൻ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി സായുധവിപ്ലവത്തിന് ആഹ്വാനം ചെയ്തതിനു പിന്നിൽ സോവിയറ്റ് യൂണിയനാണെന്ന് ഇന്ത്യ വിശ്വസിച്ചപ്പോൾ, സാമ്രാജ്യത്വശക്തികളുടെ കയ്യിലെ കളിപ്പാവ മാത്രമായ ഇന്ത്യയ്ക്കു യഥാർഥസ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിച്ചിട്ടില്ല എന്നായിരുന്നു സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ കരുതിയത്. പക്ഷേ, ഇന്ത്യയിൽനിന്ന് അധികം ദൂരെയല്ലാത്ത ഒരു വൻശക്തിയെ ശത്രുസ്ഥാനത്തു നിർത്തുന്നതിൽ നെഹ്റു ആശങ്കാകുലനായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ആദ്യത്തെ അംബാസഡറായി നെഹ്റു നിയമിച്ചതു സ്വന്തം സഹോദരി വിജയലക്ഷ്മി പണ്ഡിറ്റിനെയാണ്. പക്ഷേ, വരേണ്യതയും ധാർഷ്ട്യവും അലങ്കാരങ്ങൾപോലെ കൊണ്ടുനടക്കാറുള്ള വിജയലക്ഷ്മിക്കു കമ്യൂണിസ്റ്റ് റഷ്യയുടെ ‘ലാളിത്യവും പിശുക്കും റേഷനും’ ഒട്ടും ഉൾക്കൊള്ളാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ഈ സാഹചര്യത്തിലാണ്
‘‘സമാധാനം അവിഭാജ്യമാണെന്നു പറയുന്നതുപോലെ തന്നെയാണ് സ്വാതന്ത്ര്യവും സമൃദ്ധിയും. ചെറുകണികകളായി വേര്‍പിരിക്കാന്‍ കഴിയാത്ത വിധം ലോകം പരസ്പരബന്ധിതമായതിനാല്‍ ദുരന്തങ്ങളും അതുപോലെ അവിഭാജ്യമാണ്.’’ 1947 ഓഗസ്റ്റ് 14 ന് അർധരാത്രിയിൽ ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്റു നടത്തിയ വിഖ്യാതമായ
18–ാം ലോക്സഭയിലെ നന്ദിപ്രമേയചർച്ചയിൽ പ്രതിപക്ഷനേതാവ് രാഹുൽ ഗാന്ധി നടത്തിയ പ്രസംഗം സഭാചരിത്രത്തിലെ മികച്ച പ്രസംഗങ്ങൾക്കൊപ്പം സ്ഥാനം പിടിക്കുമോ? പറയാറായിട്ടില്ല. തിരഞ്ഞെടുത്ത വിഷയങ്ങൾ, വാക്കുകളുടെ മൂർച്ച, വിമർശനത്തിലെ മിതത്വം, ശബ്ദമികവ്, വാക്യങ്ങളുടെ താളം തുടങ്ങിയവ പരിഗണിച്ചാൽ പ്രസംഗം മികച്ചതായിരുന്നു. വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞും ഈ പ്രസംഗത്തെ എങ്ങനെ ഓർക്കുന്നു എന്നതനുസരിച്ചിരിക്കും ചരിത്രത്തിലെ സ്ഥാനം. ആദ്യ പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്റു സ്വാതന്ത്ര്യം പിറന്ന അർധരാത്രിയിൽ ഭരണഘടനാസഭയിൽ നടത്തിയ ‘ട്രിസ്റ്റ് വിത്ത് ഡെസ്റ്റിനി’ പ്രസംഗമാണ് ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ ഏറ്റവും...
കഴിഞ്ഞ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഏറ്റവുമധികം ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടത് ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയായിരുന്നു. പ്രതിപക്ഷനേതാവായ രാഹുൽ ഗാന്ധിയും ചില പ്രതിപക്ഷാംഗങ്ങളും ഭരണഘടന ഉയർത്തിപ്പിടിച്ചാണ് പാർലമെന്റിൽ സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്തത്. മുൻകാലങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച്, ഭരണഘടനാമൂല്യങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഏറെ പ്രസക്തമാകുമെന്ന മുന്നറിയിപ്പുകൂടി ഈ ആഘോഷം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. പക്ഷേ, നീതിയും സമത്വവും മതനിരപേക്ഷതയും മൗലികാവകാശങ്ങളും പാർലമെന്റിനകത്തും പുറത്തും ചർച്ചയാകുമ്പോഴും നമ്മൾ പലപ്പോഴും മറന്നുപോകുന്ന വാക്കാണ് ഭരണഘടനയുടെ ആമുഖത്തിലുള്ള ‘ഫ്രറ്റേണിറ്റി’ അഥവാ ‘മൈത്രി’.
ന്യൂഡൽഹി ∙ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി തുടർച്ചയായി മൂന്നാമതും സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്ത് ചരിത്രമെഴുതി നരേന്ദ്ര മോദി. പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്‌റുവിനു ശേഷം തുടർച്ചയായി മൂന്നാം വട്ടം ഇതേ പദവിയിലെത്തുന്ന ആദ്യയാളാണു മോദി.
Results 1-10 of 158
